بوم مدل کسب و کار
بوم کسب و کار اولین بار توسط الکساندر استروالدر طراحی شد. مدل کسب و کار مثل یک زبان مشترک برای توصیف کردن و معرفی مدل های مختلف کسب و کاره. و باعث انسجام بخش های مختلف کسب و کار میشه. بوم مدل کسب و کار شامل 9 قسمته:
- ارزش پیشنهادی Value Proposition
- بخش مشتریان Customer Segments
- کانال های ارتباط با مشتری Channels
- ارتباط با مشتریان Customer Relationships
- منابع کلیدی Key Resources
- فعالیت های کلیدی Key Activities
- شرکای کلیدی Key Partnerships
- جریان درآمدی Revenue Stream
- ساختار هزینه ها Costs Structure
برای آشنایی بیشتر با اجزای بوم مدل کسب و کار اینجا کلیک کنید. در این قسمت درمورد بخش 5 یعنی منابع کلیدی در بوم مدل کسب و کار صحبت میکنیم.
منابع کلیدی (key Resources)
به چه چیزهایی برای به راه افتادن یک کسب و کار احتیاج داریم؟ چه دارایی هایی مهم هستند؟ منابع کلیدی با ارزش ترین دارایی یک سازمان هستن. و منابعی هستن که برای رسیدن به اهداف کسب و کار احتیاج داریم. هر مدل کسب و کاری منابع کلیدی مختص به خودش رو نیاز داره. برای بررسی ضروری بودن استفاده از یک منابع کلیدی در بوم مدل کسب وکار، اون منبع رو نادیده میگیریم و ارزیابی می کنیم که امکان اجرای بوم کسب و کار بدون آنها امکان پذیر هست یا نه؟
ما چجوری میتونیم منابع کلیدی کسب و کارمون رو بشناسیم؟ منابع کلیدی در کسب و کار، منابعی هستند که نبود اون ها ادامه حیات اون کسب و کار رو مختل میکنه. یعنی اگر این منابع تامین نشه یا مشکلاتی در تامین اون به وجود بیاد، احتمال شکست در اون کسب و کار به شدت بالا میره. برای کسب و کار هایی که نوپا هستن، میتونید با آموزش دیدن بوم کسب و کار و بررسی بوم کسب و کار در صنف های مشابه کسب و کار های خودت اطلاعات مفیدی رو به دست بیاری. در این صورت منابع کلیدی در بوم مدل کسب و کار قبل از شروع کار تامین شده و احتمال بروز مشکلات رو کاهش میده.
منابع کلیدی در بوم مدل کسب و کار
-
ایجاد کردن ارزش پیشنهادی:
ارزش پیشنهادی به معنی ویژگی ها و تفاوت محصول با رقباست، که این ارزش پیشنهادی شامل موارد زیر هست:
- ارزش تازگی
- عملکرد بهتر
- سفارشی سازی محصول
- انجام کامل کار
- طراحی
- برند
- قیمت
- کاهش هزینه
- قابلیت دسترسی
- راحتی یا قابلیت استفاده
با ارزش پیشنهادی، به مشتری پیشنهادهایی داده میشه تا به وسیله اون بتونی افزایش مشتری و در نتیجه افزایش درآمد داشته باشی. یکی از راه هایی که به ارائه ارزش پیشنهادی به مشتری کمک میکنه، استفاده از منابع کلیدی در بوم مدل کسب و کار هست. به عنوان مثال، شما صاحب کارگاه تولیدی هستی و ارزش پیشنهادی شما تولید محصول به صورت سفارشی است. تو این شرایط نیروی انسانی که بتونه این محصول رو به صورت سفارشی تولید کنه جزو منابع کلیدی کسب و کار شماست. چون بدون وجود فرد ماهری که کالا رو به صورت سفارشی تولید کنه عملا شما نمیتونی ارزش پیشنهادیت رو تولید و به مشتری عرضه کنی.
2. انتقال دادن ارزش پیشنهادی به مشتری:
منبعی که به شما کمک میکنه که بتونی ارزش پیشنهادی رو به مشتری برسونی، خود قسمتی از منابع کلیدی در بوم مدل کسب و کار هست. شما به وسیله استفاده از کانال هایی میتونی ارزش پیشنهادی رو به دست مشتری برسونی. در نتیجه این کانال های ارتباطی که خیلی تاثیرگذار در رسوندن ارزش پیشنهادی به مشتری هستن، جزو منابع کلیدی به حساب می آیند.
به عنوان مثال ارزش پیشنهادی کسب و کار ما بحث قیمت است، به این معنی که محصول نسبت به محصولات مشابه قیمت مناسب تری داره، در این شرایط از کانال هایی مثل اینستاگرام برای اطلاع رسانی و ایجاد آگاهی مشتریان استفاده می کنیم و میتونه فاکتور مهمی برای افزایش مشتری باشه. در این شرایط اینستاگرام به عنوان منابع کلیدی در بوم مدل کسب و کار به حساب میاد.
3. دسترسی به بازار هدف:
همه منابعی که موجب ارتباط با بازار هدف است، جزو منابع کلیدی در بوم مدل کسب و کار هستن. این کانال ها دسترسی مناسبی برای ارتباط با مشتری فراهم می کنه. فرض کن صاحب یک تولیدی لباس هستی، یک سری واسطه ها وجود دارن که لباس ها رو از شما خریداری و به شهر های دیگه برای توزیع و فروش میبرن. به این صورت که اگر این واسطه ها وجود نداشته باشن، فروش شما هم دچار مشکل میشه. در نتیجه این واسطه ها جزو منابع کلیدی در بوم کسب و کار شما هستن. حالا ممکنه شما با ایجاد برندینگ بدون واسطه با مشتری ارتباط برقرار کنی. در این شرایط این برند سازی هم خودش جزو منابع کلیدی در بوم کسب وکار شما هستن.
انواع منابع کلیدی
- منابع مالی (Financial Resource)
- منابع فیزیکی (Physical Resources)
- منابع انسانی (Human Resources)
- منابع فکری Intellectual Resources)
منابع مالی:
برای شروع هر کسب و کار این سوال مطرح است، که چقدر سرمایه برای شروع کار داریم؟ منابعی که میتونیم سرمایه مورد نیاز رو از اون ها تامین کنیم چه چیز هایی هستن؟ این برنامه ریزی مالی باید کاملا دقیق باشه، و ریسک های احتمالی در نظر گرفته بشه. محل هایی که این منابع از اون تامین میشه مثل وام گرفتن، به طور دقیق باید تو قسمت منابع کلیدی بوم مدل کسب و کار نوشته بشه.
مواردی که باید تامین بشه، شامل:
برندینگ: طراحی برند، لوگو، کارت ویزیت
شرکت: هزینه اجاره یا خرید، تهیه تجهیزات
کارکنان: حقوق و بیمه
حق بیمه: بیمه کردن شرکت در مقابل ریسک های احتمالی
منابع فیزیکی:
شامل منابع فیزیکی مثل ساختمان ها، ماشین آلات، سیستم ها، کامپیوتر و تلفن و… تا حد ممکن باید هزینه ی این منابع فیزیکی رو دقیق شناسایی کنیم که بوم مدل کسب و کار کاربردی تری داشته باشیم.
منابع معنوی:
منابع معنوی بخش مهمی از منابع کلیدی در بوم مدل کسب و کار رو به خودشون اختصاص میدن، این منابع به دلیل اینکه ماهیت فیزیکی ندارن، شاید در نگاه اول خیلی به چشم نیان. ولی قطعا تاثیر گذاری بالایی برای کسب و کار شما دارن. برای اکثر شرکت های تولیدی یا رستوران ها، (برندینگ) و برای شرکت های فناوری اطلاعات، (حق اختراع) جزو مهم ترین منابع کلیدی هست. منابع معنوی شامل: اسم برند، فناوری، دانش اختصاصی، حق اختراع.
منابع انسانی:
بخش مهمی از منابع هر کسب و کاری، منابع انسانی هست. منابع انسانی که در هر کسب و کاری مورد نیاز است، باهم متفاوتند. قطعا نیروی انسانی که برای یک شرکت فناوری مورد نیازه با نیروی انسانی یک فروشگاه مواد غذایی متفاوت هست. شما تو نوشتن قسمت منابع کلیدی در بوم مدل کسب و کار باید تعداد افراد مورد نیاز، و همچنین تخصص هایی که برای هرکدام از اون ها نیاز دارید رو بنویسید. نیاز به نیروی انسانی در اکثر کسب و کار ها وجود داره ولی اهمیت این موضوع با توجه به نوع اون کسب و کار متفاوت است.
چند نمونه منابع کلیدی در بوم مدل کسب و کار
اسکای روم: نیروی انسانی (برنامه نویسان، بازاریابان، پشتیبانی)، پول و سرمایه، تجهیزات مثل کامپیوتر.
علی بابا: دانش فنی، هتل ها، قرارداد ها، دفترکار.
آپارات: تولید کنندگان محتوا، واحد تبلیغات، نیروی فنی و برنامه نویس، دفترکار.
دیوار: سرمایه های انسانی، مجوز ها، دفترکار، بسته نرم افزاری.
فیلیمو: منابع انسانی، سرمایه، دفتر کار، مجوز ها، فیلم و سریال.
جمع بندی
منابع کلیدی بخش مهمی از بوم مدل کسب و کار هستن. در بخش منابع کلیدی در بوم مدل کسب و کار مشخص میکنیم که یک کسب و کار برای رسیدن به اهدافش چه منابعی رو نیاز داره. و باید تعیین کنیم که این منابع از چه راهی تامین میشن. و اگر هر یک از این منابع نباشن چه مشکلاتی برای کسب و کار به وجود میاد. نوشتن منابع کلیدی قبل از شروع کسب و کار و یا در طول اون ریسک مشکلات احتمالی رو کم میکنه و شناسایی این منابع برای هر کسب و کاری ضروریه. اگر میخواید بتونید بوم مدل کسب و کار خودتون رو طراحی کنید و همه چیز رو درمورد منابع کلیدی بدونید یه سر به مقاله مدل کسب و کار چیست؟ بزنید.
برای دریافت مطالب جدید در پیج اینستاگرام و کانال تلگرام جاوید مقدم عضو شوید.
حتما نظراتتون رو زیر این مطلب برامون بنویسید.
