4 مؤلفه هوش هیجانی که حتماً باید بشناسید
هوش هیجانی مجموعهای از مهارتها و رفتارهاست. در حالی که برخی از افراد به طور طبیعی در جنبههای خاصی مهارت بیشتری خواهند داشت، EI را میتوان آموخت و از طریق راه های تقویت هوش هیجانی، توسعه داد و تقویت کرد. چهار جزء اصلی EI عبارتند از خودآگاهی، خودتنظیمی، آگاهی اجتماعی و مهارتهای اجتماعی.
1. خودآگاهی
خودآگاهی توانایی شناسایی و درک احساسات خود و تأثیری که بر دیگران میگذاریم است. این سنگ بنای هوش هیجانی است و سایر اجزای EI به این خودآگاهی بستگی دارد. «همه چیز با خودآگاهی، که پایه و اساس EI است، شروع میشود و از آنجا شکل میگیرد. اندروز میگوید: اگر از احساسات خود و رفتارهایی که آنها ایجاد میکنند آگاه باشید، میتوانید شروع به مدیریت این احساسات و رفتار کنید، این خود از راه های تقویت هوش هیجانی است.
احساسات ما بر خلق و خو، رفتارها، عملکرد و تعاملات ما با افراد دیگر تأثیر میگذارد. اندروز میگوید: همه ما همیشه در حال درک احساساتمان هستیم، سؤال این است که آیا شما از این احساسات و تأثیر آنها بر رفتار شما و سایر افراد آگاه هستید یا خیر.
به گفته تاشا اوریش، روانشناس سازمانی، محقق و نویسنده Insight، افرادی که خودآگاه هستند، اعتماد به نفس و خلاقیت بیشتری دارند. آنها همچنین تصمیمات بهتری میگیرند، روابط قویتری ایجاد میکنند و ارتباط مؤثرتری با سایر افراد برقرار میکنند. موارد زیادی برای حل مسئله وجود دارد که در مقاله مهارت حل مسئله میتوانید آنها را بخوانید.
تحقیقات موانع خودآگاهی را آشکار میکند
بدون درک عینی از اینکه چه کسی هستید و چه چیزی شما را هدایت میکند، تقریباً غیرممکن است که از نظر عاطفی باهوش باشید. اندروز به مطالعهای توسط تاشا اوریش اشاره میکند که نشان میدهد 95 درصد از شرکتکنندگان نمره بالایی در خودآگاهی به خود میدهند.
با این حال، با استفاده از معیارهای تجربی بیشتر خودآگاهی، این مطالعه نشان داد که تنها 10-15 درصد از گروه واقعاً خودآگاه بودند.
این یک شکاف بسیار بزرگ است و نشان میدهد که بسیاری از ما خیلی خودآگاه نیستیم. بدتر از آن، تحقیقات همچنین نشان میدهد که مدیران و مدیر عاملان ممکن است از همه کمتر خودآگاه باشند. همانطور که گفتیم و در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد یکی از راه های تقویت هوش هیجانی تقویت خودآگاهی است. بنابراین اهمیت این موضوع بر کسی پوشیده نیست.
Eurich در هاروارد بیزینس ریویو نوشت که هر چه کسی قدرت بیشتری کسب کند، احتمال بیشتری دارد که نسبت به میزان شناخت خود بیش از حد اعتماد به نفس داشته باشد. به این دلیل که اغلب مدیران نسبت به بازخوردی که از کارمندان خود میگیرند چندان مطمئن نیستند، اغلب هم ممکن است واقعاً این بازخوردها صادقانه نباشند. چرا که کارمندان از عواقب بعد از بازخورد صادقانه خود میترسند. در نتیجه مدیران از انتقاد مصون میمانند و خودآگاهی آنها کاهش مییابد.
دریافت بازخورد صادقانه و سازنده کلید خودآگاهی است. همچنین گفته میشود که ارزیابی هوش هیجانی 360 درجه میتواند راه بسیار مؤثری برای به دست آوردن بینش در مورد مؤلفههای EI و تأثیری که بر دیگران میگذارید باشد. بسیاری از مردم به دلیل نحوه ارائه بازخورد با بهانههایی مانند: “آنها مرا درک نمیکنند” و یا “سختگیرانه برخورد میکنند”، بازخوردها را کنار میگذارند و نمیپذیرند. همین عامل نشاندهنده کمبود خودآگاهی فرد است.
2. تسلط بر خود
خودآگاهی دری را به روی تسلط بر خود باز میکند که توانایی مدیریت این احساسات و رفتارهاست. وقتی از احساسات خود آگاه شدیم، میتوانیم آنها را مدیریت کنیم و احساسات و تکانههای مخرب را تحت کنترل نگه داریم. بنابراین از راه های تقویت هوش هیجانی نتیجه بهتری کسب میکنیم.
اندروز توضیح میدهد که افراد دارای خودتنظیمی قوی، میتوانند در موقعیتهای پرتنش و استرسزا مکث کنند و نفس عمیق بکشند، “که به آنها کمک میکند آرام بمانند و قبل از صحبت یا عمل فکر کنند.”
این افراد به دیدگاه مثبت تمایل دارند و با موقعیتها و شرایط مختلف سازگار هستند. او میگوید: «از طرف دیگر، کسانی که نمیتوانند احساسات و انگیزههای منفی خود را کنترل کنند، اغلب واکنش زنجیرهای از احساسات منفی را در دیگران ایجاد میکنند.» مقاله چکلیست توسعه فردی را مرور کنید تا با تمام موارد مورد نیاز خود برای توسعه فردی آشنا شوید.
3. آگاهی اجتماعی
آگاهی اجتماعی توانایی ما برای درک احساسات دیگران است و یکی از مؤلفههای اصلی آن همدلی است. جمیل زکی، استاد دانشگاه استنفورد و نویسنده کتاب «جنگ برای مهربانی»، همدلی را دارای سه مؤلفه توصیف میکند: شناسایی احساسات دیگران، به اشتراک گذاشتن این احساسات و تمایل به بهبود تجربهشان.
اندروز میگوید: «مسئله این نیست که شما در موقعیت آنها چه احساسی خواهید داشت، بلکه به احساس واقعی آنها مربوط میشود.» راه های تقویت هوش هیجانی به شما کمک میکنند بهترین بازخورد را نسبت به موضوع پیشآمده داشته باشید.
افراد با آگاهی اجتماعی قوی به مهربانی تمایل دارند. با این حال، این بدان معنا نیست که آنها نمیتوانند بازخورد دشواری را به دیگران ارائه دهند. در واقع، آنها ممکن است در ارائه این “عشق سخت” بهتر باشند زیرا آنها طرف مقابل را درک میکنند و میخواهند به او کمک کنند تا پیشرفت کند.
4. مهارتهای اجتماعی
در بررسی راه های تقویت هوش هیجانی باید بدانید که مهارتهای اجتماعی بسیار مهم هستند. اندروز میگوید: «مهارتهای اجتماعی چیزی است که یک مدیر عالی را از یک مدیر خوب جدا میکند. این مهارتهای اجتماعی که شامل نفوذ، مدیریت تعارض، کار گروهی و توانایی الهام بخشیدن به دیگران است، ایجاد و حفظ روابط سالم در تمام بخشهای زندگی شما را ممکن میسازد.
افراد با مهارتهای اجتماعی قوی میتوانند در یک تیم و سازمان تفاوت زیادی ایجاد کنند، زیرا دیگران را درک میکنند و بر اساس این دانش عمل میکنند تا افراد را به سمت یک هدف مشترک سوق دهند.
برای بهبود هوش هیجانی خود، باید از ابتدا و با خودآگاهی شروع کنید. با این حال، سنجش خودآگاهی شما ذاتاً دشوار است زیرا، همانطور که اندروز میگوید، «شما چیزهایی را که نمیدانید، نمیدانید». نگران نباشید چرا که راه های تقویت هوش هیجانی را در ادامه آوردهایم.
نشانههای هوش هیجانی چیست؟
هوش هیجانی مجموعهای از مهارتها و رفتارهایی است که به وسیله راه های تقویت هوش هیجانی میتوان آنها را آموخت و توسعه داد. در اینجا برخی از نشانههای مشخص از افراد با EQ پایین و کسانی که EQ بالا دارند آورده شده است.
افراد با EQ پایین
- اغلب احساس میکنند که سوءتفاهم شده است
- خیلی زود ناراحت میشوند
- به راحتی تحت تأثیر احساسات قرار میگیرند
- نمیتوانند قاطع باشند (حتماً مقاله مهارت تصمیمگیری و مقاله مهارت نه گفتن را برای بهبود قاطع بودن مرور کنید.)
افراد با EQ بالا
- ارتباط بین احساسات و نحوه رفتار را درک میکنند
- در موقعیتهای استرسزا آرام و خونسرد هستند
- قادرند دیگران را برای رسیدن به یک هدف مشترک تحت تأثیر قرار دهند
- با افراد دشوار با درایت و دیپلماسی برخورد میکنند
14 راه برای افزایش هوش هیجانی
راه های تقویت هوش هیجانی و توسعه مهارتهای EQ برای موفقیت حرفهای امروز ضروری است. هوش عاطفی یا EQ همچنان به عنوان یک مهارت محبوب در دنیای حرفهای بسیار مورد توجه قرار گرفته است. شرکتهای بزرگ شواهد آماری را جمعآوری کردهاند که نشان میدهد کارمندان دارای هوش هیجانی بدون شک بر روی نتیجه کار تأثیر میگذارند. در واقع، شرکتهایی با کارکنانی که سطح هوش هیجانی بالایی دارند، شاهد افزایش عمده در فروش و بهرهوری هستند. در یک محل کار رقابتی، توسعه مهارتهای EQ برای موفقیت حرفهای شما حیاتی است. در زیر 14 راه برای افزایش EQ آورده شده است:
1. از سبکی قاطعانه در برقراری ارتباط استفاده کنید
اولین مورد از راه های تقویت هوش هیجانی ارتباط قاطعانه است. ارتباط قاطعانه بدون اینکه بیش از حد تهاجمی یا بیش از حد منفعل به نظر برسد، راه زیادی را به سمت کسب احترام میبرد. افراد باهوش عاطفی میدانند که چگونه نظرات و نیازهای خود را به طور مستقیم در میان بگذارند و در عین حال به دیگران احترام بگذارند.
2. به جای واکنش به تعارض، پاسخ دهید
در طول موارد درگیری، طغیان عاطفی و احساس خشم، رایج است. فرد باهوش عاطفی میداند که چگونه در موقعیتهای استرسزا آرام بماند. آنها تصمیمات تکانشی نمیگیرند که منجر به مشکلات بزرگتر شود. آنها میدانند که در مواقع درگیری، هدف یک راهحل است، و آگاهانه تصمیم میگیرند تا اطمینان حاصل کنند که اعمال و گفتارشان با آن همخوانی دارد.
3. از مهارتهای گوش دادن فعال استفاده کنید
یکی از مهمترین راه های تقویت هوش هیجانی گوش دادن فعال است. در مکالمات، افرادی که هوش هیجانی بالایی دارند، به جای اینکه منتظر نوبت صحبت خود باشند، برای روشن شدن ماجرا و گرفتن تصمیم درست فعالانه گوش میدهند. آنها قبل از پاسخ دادن مطمئن میشوند که آنچه گفته میشود را به درستی میفهمند. آنها همچنین به جزئیات غیرکلامی یک مکالمه توجه میکنند. این کار از سوءتفاهم جلوگیری میکند، به شنونده اجازه میدهد تا به درستی پاسخ دهد و به شخصی که با او صحبت میکند احترام میگذارد.
4. بررسی کنید که چگونه به موقعیتهای استرسزا واکنش نشان میدهید
مورد بعدی راه های تقویت هوش هیجانی واکنش درست در مواقع استرسزا است. آیا هر بار که تأخیری پیش میآید یا چیزی آنطور که میخواهید پیش نمیرود، ناراحت میشوید؟ آیا دیگران را سرزنش میکنید یا از دست آنها عصبانی میشوید، حتی اگر تقصیر آنها نباشد؟ توانایی حفظ آرامش و کنترل در موقعیتهای دشوار در دنیای تجارت و خارج از آن بسیار ارزشمند است،. زمانی که همه چیز اشتباه پیش میرود احساسات خود را تحت کنترل درآورید. راههای کنترل استرس و اضطراب مقالهای برای بهبود پاسخ شما به موقعیتهای استرسزا است.
5. با انگیزه باشید
یکی دیگر از راه های تقویت هوش هیجانی این است که انگیزه کاری را که میخواهید انجام دهید داشته باشید. افراد باهوش هیجانی بالا خودانگیخته هستند و نگرش آنها به دیگران انگیزه میدهد. آنها اهدافی را تعیین میکنند و در برابر چالشها مقاوم هستند.
6. روشهای حفظ نگرش مثبت را تمرین کنید
حفظ نگرش مثبت میتواند از راه های تقویت هوش هیجانی باشد. قدرت نگرش خود را دست کم نگیرید. اگر شخص اجازه دهد یک نگرش منفی به راحتی میتواند او را آلوده کند. افراد باهوش عاطفی نسبت به خلق و خوی اطرافیان خود آگاهی دارند و بر این اساس از نگرش خود مراقبت میکنند. آنها میدانند که برای داشتن یک روز خوب و چشمانداز خوشبینانه باید چه کاری انجام دهند. این میتواند شامل صرف یک صبحانه یا ناهار عالی، درگیر شدن در دعا یا مدیتیشن در طول روز یا نگه داشتن جملات مثبت پشت میز یا رایانه باشد.
7. خودآگاهی را تمرین کنید
همانطور که بالاتر اشاره شد، خودآگاهی یکی از مؤلفههای مهم و کلید هوش هیجانی است. بنابراین تقویت خودآگاهی از مهمترین راه های تقویت هوش هیجانی است. افراد با هوش هیجانی بالا شهود بالایی دارند. آنها از احساسات خود و نحوه تأثیرگذاری بر اطرافیان خود آگاه هستند. آنها همچنین احساسات و زبان بدن دیگران را درک میکنند و از آن اطلاعات برای تقویت مهارتهای ارتباطی خود استفاده میکنند.
8. خوب نقد کنید
بخش مهمی از افزایش هوش هیجانی شما این است که بتوانید انتقاد کنید. افراد با EQ بالا به جای آزرده شدن یا حالت تدافعی، چند لحظه وقت میگذارند تا بفهمند این انتقاد از کجا میآید، چگونه بر دیگران یا عملکرد خودشان تأثیر میگذارد و چگونه میتوانند به طور سازنده مشکلات را حل کنند. خوب نقد کردن از راه های تقویت هوش هیجانی میباشد.
9. مشاهده کنید که چگونه به مردم واکنش نشان میدهید
آیا قبل از اینکه همه حقایق را بدانید برای قضاوت عجله دارید؟ صادقانه به نحوه تفکر و تعامل خود با دیگران نگاه کنید. سعی کنید خود را به جای آنها قرار دهید و دیدگاهها و نیازهای آنها را بازتر و پذیرا باشید. پس اگر به دنبال راه های تقویت هوش هیجانی هستید این مورد را نیز جدی بگیرید.
10. با دیگران همدلی کنید
یکی دیگر از راه های تقویت هوش هیجانی افزایش حس همدلی در خود است. افراد با هوش هیجانی بالا میدانند که چگونه با دیگران همدلی کنند. آنها درک میکنند که همدلی یک ویژگی است که قدرت عاطفی را نشان میدهد، نه ضعف. همدلی به آنها کمک میکند تا در سطح اولیه انسانی با دیگران ارتباط برقرار کنند.
11. از مهارتهای رهبری استفاده کنید
مورد بعدی راه های تقویت هوش هیجانی مهارت رهبری است. افرادی که هوش هیجانی بالایی دارند، رهبری عالی دارند. آنها استانداردهای بالایی برای خود دارند و الگوی دیگران هستند تا از آنها پیروی کنند. آنها ابتکار عمل دارند و مهارتهای تصمیمگیری و حل مسئله بسیار خوبی دارند. این مهارت اجازه میدهد تا سطح بالاتر و سازندهتری از عملکرد در زندگی و محل کار داشته باشید.
12. صمیمی و اجتماعی باشید
افراد باهوش هیجانی بالا به لحاظ عاطفی قابل دسترس هستند. لبخند میزنند و حضور مثبتی از خود نشان میدهند. آنها از مهارتهای اجتماعی مناسب بر اساس رابطه خود با هر کسی که در اطرافشان هستند استفاده میکنند. آنها مهارتهای بین فردی بالایی دارند و میدانند چگونه به وضوح ارتباط برقرار کنند، چه ارتباط کلامی باشد و چه غیرکلامی. بنابراین یکی دیگر از راه های تقویت هوش هیجانی بالا بردن روابط اجتماعی است. در مقاله چطور خجالتی نباشیم؟ میتوانید متوجه شوید که چگونه روابط اجتماعی خود را بالا ببرید.
- مسئولیتپذیر باشید
مسئولیت اعمال خود را بپذیرید. اگر احساسات کسی را جریحهدار کردهاید، یا خطایی مرتکب شدید، به جای فرار کردن آن را بپذیرید و درصدد جبران آن برآیید. اگر شما صادقانه تلاش کنید تا همه چیز را درست کنید، معمولاً مردم تمایل بیشتری به بخشش و فراموشی دارند. مسئولیتپذیر بودن یکی از راه های تقویت هوش هیجانی است.
- بررسی کنید که چگونه اعمال شما بر دیگران تأثیر میگذارد
اگر تصمیم شما بر دیگران تأثیر میگذارد، خود را به جای آنها بگذارید. اگر این کار را انجام دهید متوجه خواهید شد که آنها چه احساسی خواهند داشت؟ آیا آن تجربه را میخواهید؟ اگر باید اقدامی را انجام دهید، چگونه میتوانید به دیگران کمک کنید تا با این اثرات مقابله کنند؟
جمعبندی مبحث راه های تقویت هوش هیجانی
به نظر میرسد بسیاری از این مهارتها برای کسانی که روانشناسی اولیه انسانی را درک میکنند مناسب هستند. در حالی که مهارتهای EQ بالا ممکن است برای افرادی که به طور طبیعی همدل هستند آسانتر باشد، هر کسی میتواند از طریق راه های تقویت هوش هیجانی آن را در خود تقویت کند. افرادی که همدلی کمتری دارند، فقط باید تمرین کنند که خودآگاهتر باشند و از نحوه تعامل خود با دیگران آگاه باشند. با استفاده از این مراحل، به خوبی در راه افزایش سطح هوش هیجانی خود قرار خواهید گرفت.
کلام آخر درباره راه های تقویت هوش هیجانی
ساختن E.I. در خودتان یک چیز است، اما تحت تأثیر قرار دادن دیگران برای اتخاذ یک طرز فکر همدلانهتر میتواند یک چالش باشد. برای ایجاد فرهنگ EQ بالا، مدیران و سرپرستان باید رفتار هوشمندانه عاطفی را مدل کنند.
اگر میخواهید نحوه عملکرد سازمان خود را در EI تغییر دهید، میتوانید راه های تقویت هوش هیجانی و هنجارهایی را برای نحوه ارتباط افراد و نحوه مخالفت آنها تعیین کنید.
علاوه بر این، شما باید کسانی را که هوش هیجانی نشان میدهند، بشناسید و تجلیل کنید. اندروز میگوید از افرادی که به دیگران کمک میکنند قهرمان بسازید. اگر میخواهید رفتار تیمی خوب را تشویق کنید، آن را بشناسید و آن را در تیمتان به همه معرفی کنید.»
راه های تقویت هوش هیجانی در زندگی شما نقش حیاتی دارند. اگرچه هوش «معمول» برای موفقیت در زندگی مهم است، اما هوش هیجانی کلید ارتباط خوب با دیگران و دستیابی به اهدافتان است. بسیاری از مردم بر این باورند که هوش هیجانی حداقل به اندازه هوش معمولی اهمیت دارد و بسیاری از شرکتها اکنون از تست هوش هیجانی برای استخدام کارکنان جدید استفاده میکنند.
هوش هیجانی آگاهی از اعمال و احساسات شماست و اینکه آنها چگونه بر اطرافیان شما تأثیر میگذارند. همچنین به این معنی است که شما برای دیگران ارزش قائل هستید، به خواستهها و نیازهای آنها گوش میدهید و میتوانید در سطوح مختلف با آنها همدلی یا همزادپنداری کنید. فراموش نکنید که توسعه این مسائل فردی و شخصیتی و راه های تقویت هوش هیجانی، آینده حرفهای شما را تحت تأثیر قرار میدهد و کلید رسیدن شما به خواستههایتان در روابط با افراد است.
هوش هیجانی یکی از مطالبی است که ما در دوره توسعه مالی به آن پرداختهایم. حتماً متوجه شدهاید که برای موفقیت در زندگی باید در زمینه توسعه فردی و توسعه مالی خود قوی عمل کنید. در دوره توسعه مالی ما ابتدا به توسعه فردی و هر آنچه شما برای بهبود زندگی شخصی خود نیاز دارید پرداختهایم. سپس به افزایش دانش و آگاهی مالی شما میپردازیم.
یعنی هر آنچه که شما باید به عنوان فردی که در این جامعه زندگی میکند درباره مسائل مالی بدانید و آگاه باشید. به این ترتیب دو بال ارزشمند به شما هدیه دادهایم که مسیر موفقیت را برای شما هموار میکند. کافیست روزی 20 دقیقه برای خودتان وقت بگذارید تا پس از گذشت یک ماه شاهد تغییرات کاملاً محسوس و بزرگ در زندگی خود باشید.
این دوره ارزشمند که تاکنون به بیش از صد هزار نفر در این زمینه کمک کرده است تا به اهداف خود برسند، به وسیله کوچ شخصی و کتاب کار پشتیبان شما در این یک ماه خواهد بود تا مطالب دوره را به صورت کاملاً کاربردی و شخصیسازی شده در اختیار شما قرار دهد. همین حالا فرم زیر را پر کنید و فایل ها را دریافت کنید.
برای دریافت مطالب جدید در پیج اینستاگرام و کانال تلگرام جاوید مقدم عضو شوید.
حتما نظراتتان را زیر این مطلب بنویسید.