امروز با یه مقاله خیلی مهم که می‌تونه سرنوشت کسب‌وکارتون رو تغییر بده و در میزان فروشتون و بقای کسب‌وکارتون تأثیرگذار باشه در خدمتتون هستیم. در واقع تو این مقاله قصد داریم در مورد برندینگ و اهمیت برندینگ صحبت کنیم. همه ما با شنیدن اسم برندهای مختلف دیدگاهی از اون برندها رو به خاطر میاریم. این دیدگاه‌ها گاهی لبخند به لبمون میارن و گاهی ما رو ناامید می‌کنن. بعضی از اون ها انتخاب اول و آخر ما هستن و از بعضی فراری هستیم. اما چی میشه که این اتفاق میوفته؟ این مقاله رو از دست ندین که قراره کلی مطلب مهم در مورد برندینگ بگیم. پس با ادامه مقاله همراه باشین.
برندینگ چیست؟
شاید تصور کنین که داشتن برند و برندینگ یعنی یه لوگو برای شرکت طراحی کنیم و یه اسم هم براش انتخاب کنیم. اما در واقع چیزی که می‌تونه شما رو به برند تبدیل کنه اون تصویر و برداشتیه که مشتری از تجربش با شما (محصولات، خدمات، تعاملات و بخش‌های مختلف شرکتتون) داره.
انجمن بازاریابی آمریکا میگه:
“برند یک نام، اصطلاح، طراحی، نماد یا هر ویژگی دیگریست که به کالا یا خدمات یک فروشنده هویت می‌بخشه و از کالا یا خدمات سایر فروشندگان متمایز می‌کنه.” در واقع مشتری با اون شما رو می‌شناسه و شما به اون معروفید.
بذارید براتون یه مثال بزنم. همونطور که می‌دونین ما کالاهای مشابهی در بازار داریم. مثلاً کفش چرم. اما مشتریان معمولاً یکی رو به اون یکی ترجیح میدن. مثلاً چرم مشهد رو همه می‌شناسن. اما چرا چرم مشهد انتخاب بیشتر آدم‌هاست؟ چون برندینگ کار خودش رو به خوبی انجام داده. برندینگ علاوه بر ویژگی‌های فیزیکی مناسبی که رضایت مشتری رو به دنبال داره، احساس خوبی هم براش ایجاد می‌کنه؛ احساسی که مشتری نسبت به اون برند پیدا کرده.
در واقع شما در برندینگ به عنوان مدیریت یک شرکت باید یه ذهنیت خاص در ذهن مشتریتون به وجود بیارید که شما رو با اون بشناسه. باید به قدری این ذهنیت خوب باشه که شما رو حلال مشکلاتش بدونه و همیشه انتخاب اولش برای رفع نیازش باشید. بنابراین، برندینگ به وجود آوردن نام تجاریه که یه فرآیند خلاقانه و استراتژیکه، برای تعریف مشتریان احتمالی از اون چه که شرکت شما درباره اون صحبت می‌کنه هست. اینکه شما کی هستید و به چه چیزی اهمیت میدین، چرا باید با شما کار کنند و چه انتظاری میتونن از شما داشته باشن. بعد از اینکه یه کسب‌وکار رو شروع کردین و یا اولین محصول خودتون رو ایجاد کردین، ایجاد برندینگ و هویت برند باید اولویت اول شما باشه.
حالا این وسط لوگو، نام مخصوص، کارت ویزیت، پیام مخصوص برند و چیزهای دیگه به عنوان ابزارهایی هستن که میتونن در برندینگ به شما کمک کنن تا بیشتر در ذهن مشتری بمونین. در مورد ابزارها در ادامه بیشتر صحبت خواهیم کرد.
اهمیت برندینگ در کسب‌وکار
خب همونطور که تا اینجا متوجه شدین، برندینگ یه عمل بازاریابیه که باعث میشه شما به راحتی از دیگران متمایز بشین و پیشنهاد تجاریتون رو بفروشین. زمانی که شما روی برندینگ کار می‌کنین، مشتریان متوجه میشن که تا چه سطحی میتونن از شما انتظار داشته باشن.
تصور کنین در حال خرید محصولی مثل ماشین لباس‌شویی هستین. Samsung, bosch, snowa و… هر کدوم از برندهای موجود در بازار در ذهن شما به شکلی جا افتادن و دیدگاه خاصی نسبت به هر کدوم دارین که با دیگری متفاوته. همین ذهنیت‌هایی که دارین باعث میشه یکی از این برندها رو به اون یکی برندها ترجیح بدین. پس متوجه شدین که نمی‌تونیم اهمیت برندینگ رو دست کم بگیریم.
انواع مختلف برندینگ
1. Personal branding برندینگ شخصی
در نگاه اول فکر کردن به اینکه یک فرد به برند تبدیل بشه حس عجیبی داره. اما هر چی که باشه، ما محصول نیستیم، ما انسان هستیم و ما شخصیت‌های ذاتی داریم نه نام‌های تجاری؛ اما وقتی درباره برندینگ شخصی صحبت می‌کنیم، در مورد ایجاد شخصیت برای خودتون صحبت نمی‌کنیم. ما در مورد ایجاد یک شخصیت عمومی صحبت می‌کنیم که به درستی شخصیت منحصربه‌فرد شما رو نشون میده. برندینگ شخصی معمولاً در شبکه‌های اجتماعی به صورت چهره به چهره اتفاق میوفته. جایی که درک دیگران از شما می‌تونه تأثیر عظیمی بر شهرت حرفه‌ای و اجتماعی شما داشته باشه؛ به روشی خوب یا بد.
2. Product branding برندینگ محصول
عملی هست که یک محصول خاص رو معرفی می‌کنه. درست مثل برندینگ شخصی، ایجاد یک فرهنگ لغت عمومی و زیبایی‌شناسی برای خودتون و نام تجاریتون رو شکل میده که جهان چگونه محصول شما رو از طریق انتخاب‌های هنری آگاهانه درک کنه. با ایجاد برند محصول، هدف اینه که مخاطب مناسب رو به محصول خودتون متصل کنین.
3. Service branding برندینگ خدماتی
بر خلاف محصولات که به روش‌های مشهود و محسوس به راحتی تبلیغ میشن برندینگ خدمات کمی چالش برانگیزتره. اما این به معنی این نیست که برندها نمی‌تونن این کار رو به طور مؤثر انجام بدن. اون‌ها فقط باید مایل باشن که خارج از چارچوب فکر کنن. معمولاً، برندینگ خدمات به شکل «اضافی» ارائه میشه، مثلاً اینکه یک شرکت بیمه برای همه مشتریانش چک تخفیف ارسال می‌کنه یا هتلی که کوکی‌های رایگان رو روی میز پیشخوانش ارائه می‌کنه.
4. Retail branding برندینگ خرده‌فروشی
وقتی وارد یه فروشگاه آجر و ملات میشید، ظاهر فیزیکی اون یه ظاهر خاص داره و نسبت به اون برند حس خاصی بهتون میده. در عمل این همون برندینگ خرده‌فروشیه. طراحی آگاهانه طراحی مثل چیدمان، وسایل روشنایی، موسیقی پخش‌شده، لوازم نمایش و حتی نوع کفپوش، همگی به دقت انتخاب شدن تا یه تجربه برند زنده برای مشتریانی که وارد فروشگاه میشن، بسازن. برندینگ خرده‌فروشی برای هر کسب‌وکاری که در یک مکان فیزیکی فعالیت می‌کنه، ضروریه.
5. Culturaland geographic branding برندینگ فرهنگی و جغرافیایی
برندینگ فرهنگی و جغرافیایی در واقع دو نوع برندسازی مجزا، اما مشابه هستن. هر دو در صنعت گردشگری محبوب هستن. برندینگ جغرافیایی برندینگ برای شهرها، ایالت‌ها، مناطق و حتی کشورهاست. مثلاً برج ایفل نماد شهر پاریس. برندینگ فرهنگی، بر روی جنبه‌های فرهنگی یک منطقه بر روی مناطق جغرافیایی مختلف تمرکز داره.”کافه پیاده‌رو” در مقابل برج ایفل برای نشان دادن پاریس یا “مراسم چای ژاپن” در مقابل کوه فوجی برای نشان دادن ژاپن برندینگ فرهنگی رو نشون میدن.
حالا اینکه چه بیزینس‌هایی میتونن از این برندینگ استفاده کنن؟ صنعت گردشگری و نزدیک به گردشگری. هتل‌ها تاکسی‌های فرودگاه و هر بیزینسی که منطقه در اون مهم هست می‌تونه از این مدل استفاده کنه. مثلاً برند ساعت سوئیسی در طراحی لوگوی حک‌شده روی ساعت‌ها از کوه‌های آلپ به عنوان نماد ذهنی سوئیس استفاده کرده. یا چای هندی از رنگ پرچم هند در طراحی لوگوش استفاده کرده.
6. Corporate branding برندینگ شرکتی
درست مثل انواع دیگه برندینگ، مجموعه‌ای از انتخاب‌ها و اقدامات طراحی هست که نکات کلیدی رو در مورد برند، بیان می‌کنه. برندینگ شرکتی فراتر از وب‌سایت و تبلیغاته.برندینگ شرکتی شامل اینه که چطوری این شرکت کارش رو از نظر اجتماعی و حرفه‌ای انجام میده، مثل همکاری با خیریه‌های خاص یا واکنش به رویدادهای مختلف. برندینگ شرکتی نیز اغلب به تلاش‌های استخدام در شرکت و فرهنگ شرکت بسط یافته که در نهایت نحوه درک مردم از برند رو شکل میده.
یکی از قوی‌ترین برندینگ های شرکتی رو گوگل انجام داده. با تمام امکاناتی که برای کارکنانش فراهم کرده. مثلاً ناهار و رفت و آمد رایگان به شرکت، مرخصی‌های سخاوتمندانه، مراقبت‌های پزشکی رایگان و کلی امکانات دیگه. طوری که بیشتر از اینکه کار باشه یه موقعیت مناسب به نظر می‌رسه.
7. Online branding برندینگ آنلاین
همونطور که از اسمش مشخصه، به صورت آنلاین اتفاق میوفته.بر خلاف انواع خاصی از برندینگ، مانند برندینگ شخصی یا محصول، برندینگ آنلاین مقوله وسیعیه که به همه انواع برندینگ که در اینترنت اتفاق میوفته اشاره داره.
8. Offline branding برندینگ آفلاین
برندینگ آفلاین هم همونطور که از نامش مشخصه به صورت آفلاین انجام میشه. مثل برندینگ آنلاین که می‌تونه انواع برندینگ مثل شخصی، محصول، شرکتی، فرهنگی و جغرافیایی رو در بر بگیره، برندینگ آفلاین هم می‌تونه این موارد رو در بر بگیره.
ابزارهای برندینگ
برای خلق یه برند ایده آل نیاز به ابزارهای خاصی داریم که در کتاب اصول برندسازی 8 مورد رو برامون معرفی کرده:
- تبلیغات
- روابط عمومی
- پیشبرد فردی
- بازاریابی مستقیم
- فروش شخصی
- بسته‌بندی
- رویدادها و اسپانسرینگ
- خدمات مشتری
اگه شما به عنوان کسی که می‌خواد روی برندینگ کار کنه این مطلب رو می‌خونین، پیشنهاد می‌کنم که این فرآیند رو به یک فرد متخصص بسپارید. چون این فرآیند نیاز به دانش و تخصص داره. برای ساخت برند مراحل خاصی باید طی بشه که گاها نیاز به تیم هم داره. این تیم‌های متخصص شروع به انجام تحقیقات بازاریابی می‌کنن و رقبا و بازار رو آنالیز می‌کنن. در کنارش جایگاه سازمان مورد نظر رو در بین رقبا و بازار میسنجن.
معمولاً این تیم‌ها با ارزشی که از سازمان در بازار ارائه میدن جایگاه سازمان رو در بازار مشخص می‌کنن و سازمان رو منحصربه‌فرد می‌کنن. به موازات این ارزشی که ارائه میشه، انتخاب یک نام مناسب هم برای سازمان مهمه؛ این نام باید بتونه پیام‌های سازمان رو به خوبی منتقل کنه. اصول انتخاب نام برند رو هم حتما مطالعه کنید.
برندینگ مناسبی رو برای بیزینستون انتخاب کنین
همونطور که می‌بینین انواع مختلف برندینگ وجود داره، که شرکت‌ها و سایر نهادها از اون ها استفاده می‌کنن. معمولاً کمپانی‌ها و شرکت‌ها بیشتر از یک نوع برندینگ استفاده می‌کنن. به عنوان مثال استارباکس هم موقعیت عالی رو به لحاظ جغرافیایی داره (برندینگ جغرافیایی) هم تجربه‌های عالی رو برای مشتریانش فراهم کرده و هم نام خوبی برای کار کردن داره.
مزایای برندینگ
- برندینگ باعث تمایز شما از شرکت‌هایی که خدمات یا محصولات مشابهی ارائه میدن میشه
- به وسیله برندینگ شما می‌تونین آگاهی و توجه بیشتری رو نسبت به خودتون جلب کنین. بنابراین مردم شما رو به عنوان یه حرفه‌ای به خاطر میارن
- برندینگ باعث جذب مشتریان جدید و وفادارسازی اون‌ها به برند شما میشه. چرا؟ چون اعتماد عمومی نسبت به برند شما وجود داره. این تصور وجود داره که برند شما می‌تونه انتظارات افراد رو برآورده کنه
- برندینگ تأثیر مستقیم و زیادی در اعتمادسازی افراد نسبت به شما داره. بنابراین می‌تونه مشتریان زیادی رو نسبت بهتون وفادار کنه
- برندینگ به کسب‌وکار شما اعتبار و ارزش میده. جایگاه کسب‌وکارتون رو تقویت می‌کنه
- یه برندینگ قوی باعث میشه شما در سطح بالا با رقبا به رقابت بپردازین
- برندینگ قوی می‌تونه فروش محصولتون رو تضمین کنه و حتی قبل از عرضه به بازار منجر به پیش‌فروش بشه
- زمانی که برند شما جایگاه خودش رو در بازار پیدا می‌کنه، با افزایش ارزش برند به راحتی می‌تونین قیمت خودتون رو نسبت به محصولات مشابه در بازار بالاتر ببرین
- برندینگ روشیه که دنیای خارج شرکت شما رو درک می‌کنه
- تبلیغات نقش مهمی در برندینگ داره و باید به درستی انجام بشه تا انعکاسی از محصول و شرکت رو به درستی ارائه بده
- تبلیغات دهان‌به‌دهان هم روشیه که در برند سازی می‌تونه بسیار مؤثر واقع بشه
- نام تجاری شما فرآیند طراحی و ساخت یک برند منحصربه‌فرد و به یادماندنیه
- هویت برند شما مجموعه‌ای از عناصر خلاقانست که وارد فرآیند برندسازی میشن – مانند وب‌سایت شما، وب‌سایت‌های ارتباط جمعی و لوگو – که پیام, ارزش‌ها و مقاصد شما رو پخش می‌کنن
همه این‌ها باید با هم کار کنن. شما یک برند واقعی بدون هویت برند ندارید. و شما هرگز تا زمانی که برندسازی رو شروع نکنین، برند هم ندارید.
زمانی که می‌خواین روی برندینگ کار کنین، این سؤالات رو از خودتون بپرسین
- به عنوان یه شرکت شما چه کسی هستین؟
- چه چیزی شما رو از سایر برندها متمایز می‌کنه؟
- ارزش‌های شما چه چیزهایی هستن؟
- هدف برند شما چیه؟ چه چیزی به برند شما هدف میده؟
- مشتری ایده آل شما چه کسانی هستن؟
چطوری برندینگ موفقی داشته باشیم؟
- بعد از طی کردن مرحله قبل و پاسخ به سؤالات بالا حالا وقتشه که با نکاتی که می‌تونه برندینگ شما رو به موفقیت برسونه آشنا کنیم
- اول باید مشخص کنین که مخاطب شما چه کسانی هستن
- خواسته‌ها، نیازها و چالش‌های مخاطبین رو بشناسین و متناسب با اون استراتژی و برنامه‌ریزی داشته باشین
- درباره کسب‌وکارهای مرتبط با حوزه خودتون به صورت جامع و کامل تحقیق کنین. اطلاعات کاملی درباره استراتژی و نحوه کارشون داشته باشین. نقاط قوت و ضعف هر کدوم رو بنویسین. در ادامه حتماً ازشون استفاده کین
- برای موفقیت برندینگ در بازار امروز، نیاز دارین که هر چند مدت یک‌بار استراتژیتون رو به‌روز کنین. در این زمینه هم باید اطلاعاتون رو در بازار به‌روز نگه دارین، نترسین و خلاقیت داشته باشین و ایده‌های جدید رو به کار بگیرین
- به مشتریانتون اهمیت بدین، خصوصاً کسانی که برای چندمین بار ازتون خرید می‌کنن. این مشتریان پتانسیل زیادی برای تبلیغات دهان‌به‌دهان دارن و میتونن شما رو به اطرافیان خودشون معرفی کنن.
برندسازی رو با برندینگ اشتباه نگیر
برخلاف باور عموم که برندینگ و برندسازی رو یکسان میدونن و تعریف یکسانی برای هر دو ارائه میدن، برندینگ و برندسازی با هم تفاوت دارن. برندینگ به مجموعه عملیات و کارهایی گفته میشه که یه سازمان انجام میده تا یه برند خلق بشه. این عملیاتی که سازمان انجام میده همیشه منجر به ساخت برند نمیشه. برندینگ باعث دیده شدن، شنیده شدن و آگاهی از برند میشه. در کنار ایجاد ارزش و هویت، تمام جنبه‌های خلق یه هویت تجاری و فردی رو شامل میشه.
سخن پایانی
حالا که تا اینجا با برندینگ و اهمیت برندینگ آشنا شدین، بدونین که برند شما باید به یک منبع معتبر برای مشتریانتون تبدیل بشه. اینطوری مخاطب به شما اعتماد می‌کنه. تنها در این صورت هست که می‌تونین بقای خودتون رو در بازار تضمین کنین. زمانی که شما برندسازی می‌کنین و به برند شناخته‌شده در بین مشتریانتون تبدیل میشین، ارزشی به مشتریانتون ارائه کردین که شما رو ارزشمند و خواستنی کرده و باعث شده شما رو به سایر رقبا ترجیح بدن.
پس همونطور که در مقاله اشاره کردیم حتماً باید برندینگ رو در اولویت کارهاتون قرار بدین و حتی از یه تیم متخصص برای این کار کمک بخواین. امیدوارم که این مقاله هم به خوبی مورد توجهتون قرار گرفته باشه. مثل همیشه خوشحال میشیم که نظراتتون رو با ما در میون بذارین.
برای دریافت مطالب جدید در پیج اینستاگرام و کانال تلگرام جاوید مقدم عضو شید.
