نیچ مارکتینگ چیست؟
امروز تو این مقاله همراهتونیم تا بهتون بگیم نیچ مارکتینگ چیست؟ چه مزایا و معایبی داره؟ و تو چه زمینه‌هایی بیشتر کاربرد داره؟ پس این مقاله رو از دست ندین و اگه سؤالی داشتین پایین همین مقاله بپرسین.
هر کسب‌وکاری یه ارزشی به مشتری ارائه میده، که مشتری برای گرفتن اون ارزش، هزینه پرداخت می‌کنه. برای هر محصول طبق ویژگی‌هایی که داره، مشتری‌های خاصی وجود داره. مثلاً مشتری لوازم آرایش عموماً خانم‌ها و مشتری ابزارآلات عموماً آقایون هستن. وقتی که بازار مورد نظر برای فروش یه محصول بزرگ باشه، بازاریابی براش سخت و هزینه‌بر میشه به خاطر همین بازار نیچ رو بهتون توصیه می‌کنم.
نیچ مارکتینگ چیست؟
نیچ مارکتینگ، بازار گوشه ای، بازاریابی جا ویژه، گوشه یابی در بازار و بازاریابی خرد همگی به یک معنی هستن. این روزها با داغ بودن بحث بازاریابی اینترنتی و دیجیتال مارکتینگ، داشتن استراتژی درست اهمیت بیشتری پیدا می‌کنه. یکی از تأثیرگذارترین استراتژی‌ها به‌کارگیری و استفاده از نیچ مارکتینگ هست. یکی از مهمترین ویژگی‌های نیچ مارکت اینه که جزو کوچک‌ترین قسمت‌های بازاره.
نیچ مارکتینگ (Niche Marketing) یه تعریف تو علم بازاریابیه که به تمرکز کردن روی یه بازار هدف کوچیک تمرکز داره. تو نیچ مارکتینگ قرار نیست شما برای راه‌اندازی کسب‌وکارتون همه بازارها رو در نظر بگیرین. فقط کافیه یه قسمت از بازار رو در نظر بگیرین و سعی کنین به هدفتون برسین و تو همون قسمت کوچیک موفق عمل کنین.
اگه بخوام مثالی بزنم، شما کسب‌وکاری رو در نظر بگیرین که هر نوع محصولی رو برای فروش داره و در مقابلش یه فروشگاه دیگه روی یه دسته مثل پوشاک تمرکز می‌کنه و می‌خواد مخاطب‌های این دسته رو جذب کنه. حتی نیچ مارکتینگ از این هم کوچیک تر می‌تونه باشه و مثلاً تو حوزه پوشاک، پوشاک بانوان یا کودک رو انتخاب کنه و شروع به جذب مشتری تو حوزه تخصصی خودش کنه. اما رویکرد کلی نیچ مارکتینگ یا بازار گوشه ای کاملاً به این شکله که شما باید با کوچک‌تر کردن دایره مخاطبین، یک بازار هدف مشخص رو در نظر بگیرین و تو اون تبدیل به یک برند شده و محصولتون رو بفروشین.
مثلاً یه شرکت تولیدکننده پوشاک، به این نتیجه می‌رسه که محصولاتش رو برای کودکان زیر ۷ سال تولید کنه و یا یه شرکت طراحی سایت، برای فروشگاه‌های پوشاک سایت طراحی می‌کنه. این مورد به عنوان مثالی برای نیچ مارکتینگ هست.
اما کوچیک بودن برای اینکه اون بازار رو برای هدف انتخاب کنین کافی نیست. حواستون باشه که انتخاب اون بازار گوشه ای باید براتون سود داشته باشه. رقبای زیادی نداشته باشه یا اگر رقیب زیادی داره، روشهای متمایز شدن نسبت به اون‌ها رو باید به خوبی بلد باشین. اون گوشه بازار پتانسیل رشد داشته باشه، نیازهایی وجود داشته باشه که به وسیله شما تأمین بشه، بازار هدف و مخاطب شما توانایی خرید محصول رو داشته باشن یعنی قیمت محصول به حدی بالا نباشه که حتی مخاطب‌های هدف قدرت خرید نداشته باشن.
وقتی کسب‌وکاری فقط روی بازار گوشه ای تمرکز کنه فواید زیادی براش داره که مهمترین فایده اون رقابت راحت‌تر و هزینه کمتر هست. این بازار گوشه ای باید با دقت و تحقیق زیاد انتخاب بشه تا به هدف‌هاش تو حوزه بازاریابی نیچ برسه و سود و فروشش رو افزایش بده.
مزیت‌های نیچ مارکتینگ چیست؟
پیامتون رو به مخاطب انتقال میدین
تو نیچ مارکتینگ از کلمه و عکس‌هایی استفاده میشه که مخصوص افراد خاصی هست. شما با این کار ارتباط قوی‌تری با افراد به وجود میارین و با افراد به زبان ساده صحبت می‌کنین. همچنین راحت‌تر می‌تونین پیامتون رو به مخاطب برسونین و به هدفتون برسین.
مخاطب هدفمند به دست میارین
بعد از اینکه فهمیدین که می‌خواین تو چه حوزه‌ای تمرکز کنین، باید بفهمین که مخاطب شما وقتش رو کجا بیشتر می‌گذرونه. اینجوری باعث میشه شانس دیده شدنتون بالا بره. دیگه لازم نیست وقت و هزینه رو تو جاهایی صرف کنین که مخاطب‌هاتون حضور ندارن، اینجوری هزینه‌هاتون هم هدر نمیره.
بازار رقابتی خلوت‌تر میشه
وقتی محصول و خدماتتون منحصربه‌فرد باشه کسب‌وکارهای کمتری می‌تونن باهاتون رقابت کنن. هر چقدر بازار خلوت‌تر باشه براتون بهتره. مخاطب‌های خاصتون به سمت شما میان و لازم نیست به فکر رقبا و شرایط اون‌ها باشین.
رابطه بهتری با مخاطب‌ها ایجاد میشه
از اونجایی که تعداد مخاطب‌ها تو نیچ مارکتینگ محدودتره، می‌تونین رابطه بهتر و قوی‌تر ایجاد کنین. مثلاً ایمیل‌ها و پیام‌های شخصی‌سازی‌شده‌تری بفرستین و راحت‌تر مخاطب‌هاتون رو پیگیری کنین. این کار باعث میشه مخاطب‌هاتون به مشتری وفادار تبدیل بشن.
اگه خلاصه‌ای از مزایای نیچ مارکتینگ بخوام بگم این هست که رقابت تو این بازار کمتره چون شما یه گروه رو هدف قرار میدین، روی گروه کوچکی تمرکز دارین و به عنوان متخصص تو اون حوزه شناخته میشین. با بازاریابی دهان‌به‌دهان کسب‌وکارتون خیلی زودتر مطرح میشه، فروشتون بالا میره و تعداد مشتری‌های وفادار شما به مرور خیلی بیشتر میشه. اکثر خریداران برای وفاداری به این توجه دارن که نیازهاشون مورد توجه قرار بگیره و به درستی رفع بشه.
تفاوت بازاریابی گسترده و نیچ مارکتینگ چیست؟
بازاریابی گسترده و نیچ مارکتینگ برعکس هم هستن. تو بازاریابی گسترده یه شخص یا شرکت با گروه بزرگ‌تری از افراد معامله می‌کنن و مترادف کلمه mass تو انگلیسی هست. بازاریابی گسترده روشی برای رسانه‌های گسترده ست. تو بازاریابی گسترده شما مستقیماً همه بخش‌ها و مناطق جمعیتی رو هدف قرار میدین.
هدف از بازاریابی گسترده، جذب تعداد زیاد مخاطبان و دیده شدن محصول تو بازار برای تعداد بیشتری از مشتریان هست. هدف قرار دادن همه کاربران و فروش بیشتر یا خرید بیشتر برای محصولات، پایه و اساس این روش بازاریابیه. این استراتژی بازاریابی، معمولاً به وسیله همه شرکت‌های بزرگ و برتر دنیا و برند‌های مشهور مانند: کوکاکولا، سامسونگ و… اجرا میشه.
اما در مقابل نیچ مارکتینگ چیست؟ نیچ مارکتینگ روی بازار هدف کوچک تمرکز داره. از راه کوچک کردن دایره مخاطب‌ها، پیدا کردن بازار هدف مشخص و تبدیلش به یه برند، محصولش رو به فروش می‌رسونه. نیچ مارکتینگ به این صورت هست که روی یه محصول خاص تمرکز می‌کنه و به مرور زمان مشتری‌های وفادار جذب می‌کنه و با ارائه دادن محصول منحصربه‌فرد و مناسب نوعی مذاکره برد-برد به وجود میاره. تا جایی پیش میره که آدم‌ها برای خرید اون محصول خاص مثلاً ساعت، فقط اون فروشگاه رو انتخاب می‌کنن.
ایده یابی تو نیچ مارکتینگ چجوریه؟
افرادی که تازه با نیچ مارکتینگ آشنا میشن انقدر به این موضوع علاقه پیدا می‌کنن که بحث ایده یابی رو در نظر نمی‌گیرن. همونقدر که نیچ مارکتینگ موضوع جالبیه اما شروع کردن کار با محصولی که بهش علاقه ندارین یا تو بازار موضوع پرطرفداری نیست براتون پشیمونی به همراه داره.
نحوه پیدا کردن ایده برای نیچ مارکتینگ
اولین موضوع در مورد ایده یابی اینه که به دنبال علایق خودتون باشین. چون این علاقه و اشتیاق برای انجام کار، تو فرایند بازاریابی نقش مثبتی داره. اما اینم در نظر بگیرین که اگه شور و اشتیاق زیادی داشته باشین اما آدم‌ها تمایل کمی به خرید محصول شما داشته باشن، دارین وقتتون رو تلف می‌کنین.
به همین دلیل برای شروع نیچ مارکتینگ پیشنهاد می‌کنم که اولاً موضوعی رو انتخاب کنین که واقعاً بهش علاقه دارین. بعد خودکار و کاغذی بردارین و همه موضوعات مورد علاقتون رو روی اون یادداشت کنین.
۷ مرحله ضروری در نیچ مارکتینگ چیست؟
- پیدا کردن و انتخاب بخشی از بازار که نیاز خاصی دارن ولی تا حالا برآورده نشده
- بررسی شرایط برای اجرای ایده
- امکان موفقیت در برندینگ
- پیدا کردن کانال‌های پخش و توزیع
- برنامه‌ریزی برای ارتباط با بازار
- اجرای ایده تو حوزه نیچ مارکتینگ
- رصد کردن بازار برای شناسایی فرصت‌ها و تهدیدها
گام‌هایی که برای نیچ مارکتینگ باید طی کنین
گام اول: شناخت بازارهای جدید
شاید بشه گفت اصلی‌ترین و مهمترین مرحله تو نیچ مارکتینگ، شناخت پیدا کردن از بازارهای جدید یا در حال توسعه هست. چون این بازارها تو فعالیت‌های شما هم تأثیر میذاره. بعد از شناخت این بازارهای جدید باید در مورد روش بازاریابی اون‌ها تحقیق کنین تا بتونین با علایق، انتخاب‌ها و… مشتریان آشنا بشین و از این راه بتونین گروه هدف خودتون رو پیدا کنین.
گام دوم: شناخت و انتخاب گروه کوچک مشتریان هدف
همونطور که تو مرحله قبل گفتیم بعد از اینکه مشتری‌ها، علایق و خواسته‌هاشون رو فهمیدین، باید گروه هدفی رو برای خودتون انتخاب کنین. تا محصول یا خدماتی که برای اون ها مناسبه رو پیدا کنین و ارائه بدین.
گام سوم: تولید محصول یا ارائه خدمات
تو این مرحله محصول یا خدمات رو طبق نیاز مخاطب‌های هدف تولید می‌کنین، یا محصولی که الان دارین طبق ارزش‌ها و خواسته‌های مخاطبتون تغییر یا ارتقا میدین. با این کار به هدفتون که راه‌اندازی نیچ مارکتینگ هست نزدیک و نزدیک‌تر میشین.
گام چهارم: تبلیغات درست و اصولی
آخرین مرحله در راه‌اندازی نیچ مارکتینگ، تبلیغات درست و اصولیه که تو این مرحله شما باید بهترین کانال‌های ارتباطی برای ارتباط با مشتریان هدف رو انتخاب کرده و محصول یا خدماتتون رو معرفی کنین. توجه کنین که تبلیغات باید با ارزش‌های مشتری مطابقت داشته باشه تا به نتیجه درستی برسه.
۷ معیار برای تقسیم بازار به بازارهای کوچک‌تر
- دسته‌بندی بر اساس قیمت (لوکس، متوسط و پایین)
- از نظر جمعیت (جنسیت، سن، سطح درآمد و سطح تحصیلات)
- کیفیت محصول (ویژه، دست‌ساز و اقتصادی)
- روانشناسی (ارزش‌ها، علایق و نگرش‌ها)
- جغرافیا (ساکنان یک کشور، شهر و محله)
۲ تصور اشتباه در نیچ مارکتینگ چیست؟
۱. نیچ مارکتینگ و میکرو مارکتینگ یکسان هستن
افرادی که آشنایی ندارن نیچ مارکتینگ و میکرو مارکتینگ رو یکسان میدونن. اما این دو مورد با هم تفاوت‌های زیادی دارن. میکرو مارکتینگ شیوه بازاریابی به صورت فردی هست یعنی محصول و خدمات، سفارشی‌سازی شده و مخصوص هر فرد هست. مثلاً خیاطی‌های مزون دوز. ولی نیچ مارکتینگ محصول و خدمات برای گروهی از مشتریان هدف هست. و تو حالت کلی نیچ مارکتینگ برای گروه کوچکی از افراد و میکرو مارکتینگ به صورت فردی خدمات میده.
۲. روی همه قسمت‌های بازار قبلاً کار شده
این باور از مهمترین دغدغه‌های افرادیه که می‌خوان کسب‌وکارشون رو شروع کنن؛ چون فکر می‌کنن همه کارها انجام شده و نمی‌تونن پیشرفت کنن. اما اصلاً اینطوری نیست.
هر سال برنامه‌ها و اپلیکیشن‌های جدیدی ساخته میشه، بعضی از اون ها خیلی موفق عمل می‌کنن و به سود خوبی هم می‌رسن. اما چه تفاوتی بین نرم‌افزارهای موفق، با نرم‌افزارهایی که بعد از مدت کوتاهی شکست می‌خورن و از رده خارج میشن وجود داره؟ این نوآوری و خلاقیته که باعث متفاوت شدن عملکرد نرم‌افزارها و تو حالت کلی تفاوت تو عملکرد کسب‌وکارها میشه.
خلاقیت عامل موفقیت کسب‌وکارهاست. چون اگه شما کار جدیدی انجام ندین و متفاوت از بقیه نباشین شانس موفقیتتون نسبت به رقبای قوی خیلی پایین‌تر میاد.
حالا چه عواملی تأثیرگذار هستن؟
- ایده‌ای داشته باشین و اون رو طوری عملی کنین که مردم نتونن نادیده بگیرن.
- برای پیشرفت تو کار باید به طور مداوم تلاش کنین. هر جا شکست خوردین دوباره پاشین و ادامه بدین. قبول کنید که برای تسلط روی کارتون باید ۲ تا ۳ سال به طور کامل و مداوم تلاش کنین.
مثال‌هایی برای نیچ مارکتینگ
کسب‌وکار leftys handed
ده درصد از جمعیت جهان چپ‌دست هستن و به همین خاطر نیازهای متفاوتی دارن. به همین دلیل این فروشگاه بازار گوشه ای هست که هر کسی بتونه برای این گروه کوچک کار کنه، به درآمد خوبی می‌رسه. تو این فروشگاه فقط محصول مورد نیاز چپ‌دست‌ها فروخته میشه و با همین ایده خلاقانه تونسته فروش خوبی داشته باشه
کسب‌وکار برای طرفداران محیط زیست
طرفداران محیط زیست قسمتی از جامعه رو تشکیل میدن. این گروه به خاطر علاقه به محیط زیست، علایق خاصی دارن. به همین خاطر کسب‌وکارهایی که برای این افراد محصول تولید، طراحی و بسته بندی می‌کنن طرفداران خاص خودشون رو پیدا می‌کنن.
مثلاً کسب‌وکاری که تو زمینه تولید عطر و ادکلن فعالیت داره، با بازار بزرگی با سلیقه‌های متفاوت روبه‌رو میشه. اما اگه هدفتون تولید عطری برای خانم‌های جوان باشه می‌تونین بدون در نظر گرفتن سلیقه آقایون یا بانوان نوجوان یا میان‌سال، مخاطب هدفتون رو مشخص کنین. تولید عطر تا طراحی ظرف و بسته بندی و…. همه طبق سلیقه خانم‌های جوان باشه.
شما تو این حالت با نادیده گرفتن خواسته اقشار جامعه به دنبال تأمین نیاز بازار هدف خود هستین. بازاریابی نیچ مثل اینه که مثل ماهی تو برکه هستین. زندگی تو برکه کوچک راحت‌تر از زندگی توی دریای بزرگ هست. برکه کوچک همون جامعه هدف شماست. شما در واقع هدف رو از اقیانوس به برکه تبدیل می‌کنین تا نظارت بهتری به رفتار مشتری‌ها و جذب مشتری وفادار داشته باشین.
جمع‌بندی
تو این مقاله در مورد نیچ مارکتینگ صحبت کردیم، و بهتون گفتیم تعریف نیچ مارکتینگ چیست؟ و باید چه مراحلی رو طی کنین. اینکه نیچ مارکتینگ با بازاریابی گسترده چه تفاوت‌هایی داره و مثال‌هایی در مورد نیچ مارکتینگ ارائه دادیم.
برای دریافت مطالب جدید در پیج اینستاگرام و کانال تلگرام جاوید مقدم عضو شید.
حتما نظراتتون رو زیر این مطلب برامون بنویسید.
