چرخ زندگی چیست؟ چطور زندگی خود را متعادل کنیم؟
چرخ زندگی چیه و چه کاربردی داره؟
همونطور که میدونین هر چرخی برای اینکه بچرخه باید به شکل دایره باشه و اگر به این شکل نباشه تعادلش به هم میخوره و از مسیر منحرف میشه، چرخ زندگی ام دقیقا به همین صورته، باید بخش های مختلف این چرخ امتیاز مشابهی داشته باشن و اگر امتیاز ها کم ولی همچنان به شکل دایره باشه، میشه گفت زندگی متعادله.
بعضی افراد کل زندگی رو تو درامد و پیشرفت کسب و کارشون میبینن و به بخش های دیگه زندگی بی توجه هستن. که همین موضوع مشکلات جدی مثلا نظر سلامتی و همینطور خانوادگی بوجود میارن. و باید تلاش کنین که همه ی ابعاد زندگی رو رشد بدین و زندگیتون رو به ۱-۲ بخش محدود نکنین.
تو زندگی به ویژه وقتی که تمرکز روی تعداد محدودی کار هست، تمرکز روی بخش های دیگه ی زندگی کمتر میشه. همین موضوع باعث میشه که تعادل زندگیتون رو از دست بدین. چرخ زندگی معمولا تو حوزه توسعه فردی و مهارت های زندگی دسته بندی میکنن. و باعث میشه بجای تمرکز روی تنها یک بعد از زندگی به همه بعد های زندگی توجه بشه ، و چیزهایی که چرخ زندگی رو از تعادل خارج میکنه خیلی راحت شناسایی کنین.
چرا باید چرخ زندگی رسم کنیم؟
خیلی از افراد هستن که هدف مشخصی تو زندگیشون ندارن همین باعث سردرگمی اونها میشه. درحالیکه چرخ زندگی باعث میشه افراد با بخش های مختلف زندگیشون کاملا دقیق آشنا بشن و بدونن که باید روی کدوم ابعاد برنامه ریزی کنن و اینجوری هدف گذاری و برنامه ریزی راحت تری خواهند داشت. مثلا اگه تو حوزه مالی امتیاز پایینی کسب میتونن بر اساس اون برنامه بریزن تا تو مدت مشخص و با برنامه ریزی درست به هدفشون برسن. یا مثلا فردی که در ابعاد مختلف وضعیت خوبی داره ولی اهمیت کمتری به سلامتیش میده طبق چرخ زندگی این موضوع رو متوجه میشه و برنامه های جدیدی باید ورزش و تغذیش انجام میده.
الگوی چرخ زندگی
زندگی آدم ها چند بعد کلی داره که برای اینکه تو زندگی تعادل داشته باشی، باید این ابعاد در وضعیت متعادلی باشه.
این هفت وجه شامل:
- وضعیت مالی
- وضعیت جسمانی
- کسب و کار
- روابط عاطفی و خانواده
- معنوی
- ذهنی
- سبک زندگی
وضعیت مالی در چرخ زندگی
پول معمولا توی ۲ قسمت دارایی ها (سرمایه) و نقدینگی( تامین هزینه های جاری برای بخش های مختلف زندگی) تعریف میشه. سرمایه ها در بلند مدت، باعث اعتماد به نفس و امیدواری افراد میشه. توی این جدول مسائل مالی به معنی پول فعال و درگردشه.
وضعیت جسمانی در چرخ زندگی
موضوع سلامتی شامل سلامتی در جسم، روح، و ذهن هست. و هر وقت از هر ۳ جهت سلامت باشین، میتونین امتیاز خوبی برای این مرحله در نظر بگیرین.
کسب وکار در چرخ زندگی
توی این قسمت باید برنامه ریزی هایی برای بهبود کسب و کار انجام بشه، و باید بدونین که الان از نظر شغلی تو چه جایگاهی هستین؟ وضعیت درآمدیتون چطوره؟ چقدر تو شغلتون جای رشد و ترقی دارین؟
روابط عاطفی و خانواده در چرخ زندگی
بررسی اینکه روابطتون با خانواده و دوستان چجوریه؟ اون ها چه اولویتی تو زندگیه شما دارن؟ و شما چقدر زمان با اون ها میگذرونین.
بخش معنوی
هر انسانی تعریف خاصی از معنویت داره، برای این بخش با توجه به باورهای خودتون به سوالات امتیاز بدین.
بخش ذهنی
این بخش مربوط به یک سری باور های ذهنی و بررسی زمانیه که فرد برای بحث آموزش و کارهای ذهنی وقت میذاره.
سبک زندگی در چرخ زندگی
این بخش درمورد کارهای کلیه زندگیه، مثل نحوه گذروندن تعطیلات،تفریحات در طول زندگی ، هدف گذاری های کوتاه مدت و بلند مدت، رضایت از زندگی و… .
چرخ زندگی متعادل و نامتعادل
چرخ زندگیه مطلوب، چرخ زندگی ای هست که توی ابعاد مختلف امتیاز های مشابه داشته باشه، مثلا فردی که تو بخش وضعیت مالی و کسب و کار وضعیت عالی داره ولی از نظر خانوادگی و عاطفی وضعیت خوبی نداره، احساس رضایت از زندگی هم نداره. پول قطعا برای زندگی لازمه و بخش مهمی از زندگی هست ولی همه چیز نیست. این رشد باید تو ابعاد مختلف اتفاق بیفته.
آزمون چرخ زندگی
از ۱ تا ۱۰ نمره بدید. عدد ۱ کمترین میزان تطبیق با واقعیت و عدد ۱۰ بیشترین میزان تطبیق با واقعیت رو نشان میده.
راهنما: نمره ی ۱۰ مساوی هست با خط یک، نمره ۱۰ تا بیست خط ۲، نمره ی ۲۰ تا سی خط ۳، نمره ی ۳۰ تا چهل خط ۴،
نمره ی ۴۰ تا پنجاه خط ۵، نمره ی ۵۰ تا شصت خط ۶، نمره ۶۰ تا هفتاد خط ۷، نمره ی ۷۰ تا هشتاد خط ۸، نمره ی هشتاد تا ۹۰ خط ۹ و نمره ی نود تا ۱۰۰ خط ۱۰.
وضعیت مالی
- برای درآمدم نقشه هایی با جزئیات مشخص کرده ام و می توانم آنها را عملی کنم.
- سبد مالی حرفه ای و قابل اتکا طراحی کرده ام
- در هر ماه حداقل ۱۰درصد از درآمدم را پس انداز می کنم.
- معادل هزینه یکسال زندگی ام پس انداز دارم
- بدهی خاصی به کسی ندارم
- احساس میکنم نسبت به کاری که انجام میدهم، درآمد خوبی دارم و حقی از من اجحاف نمیشود
- وصیتنامه کامل و به روزی دارم.
- خودم را بیمه کرده ام و برنامه مالی دارم که اگر اتفاقی برایم رخ بدهد، خانواده ام از آن استفاده میکنند.
- با درآمدم خوب زندگی کرده ام و هرگز ولخرجی (هزینه ی منفی) نکرده ام.
- برای بازنشستگی ام برنامه ای با جزئیات دارم که با تمایلات و خواسته های بعد از بازنشستگی تطابق دارد.
وضعیت جسمانی
- من هر هفته سه بار تمرینات قدرتی انجام میدهم.
- من هر هفته سه بار تمرینات ورزشی هوازی مثل دو میدانی انجام میدهم.
- من هر هفته سه بار تمرینات کششی یا یوگا انجام می دهم.
- در یک روز عادی بیش از یک ساعت تلویزیون تماشا نمیکنم.
- من هر روز صبحانه میل می کنم.
- هرگز غذای آماده و فست فودی نمیخورم.
- هر روز حداقل ۳۰دقیقه از وقتم را بیرون از خانه سپری میکنم.
- هر شب ۸ ساعت خواب آرام دارم.
- در روز بیش از یک نوشیدنی کافئین دار نمینوشم.
- در روز حداقل ۸ لیوان آب مینوشم.
کسب و کار
- از روز قبل، برنامه روزانه ام را طرح ریزی میکنم.
- اهدافم مکتوب هستند و آنها را در محل مشخصی نصب کرده ام و بازبینی می کنم.
- شغلم را دوست دارم و هر روز با اشتیاق از خواب بیدار می شوم که به سر کار بروم.
- به طور دائم از نظر کاری احساس موفقیت و رضایت می کنم.
- نقاط ضعف و قوتم را در سر کار به خوبی مدیریت و کنترل میکنم.
- اگر برایم مقدور بود، کارم را بدون دریافت حقوق هم انجام می دادم.
- هر روز به موقع نزد خانواده ام بر میگردم.
- شغل کنونی ام پتانسیل این را دارد که نیاز مالی ام را در سال آینده تامین کند.
- شغل کنونی ام پتانسیل این را دارد که نیاز مالی من را در ده سال بعد تامین کند.
- شغلم این حس را به من میدهد که انسان مهمی هستم و تغییری در زندگی دیگران به وجود میاورم.
روبط عاطفی و خانوادگی
- در هفته حداقل ده ساعت از وقتم را به طور کامل با خانواده ام می گذرانم.
- در هفته حداقل یکبار با دوستانم دور هم جمع میشویم.
- هیچ کس در زندگیم وجود ندارد که او را کاملا نبخشیده باشم.
- به شکل جدی ذهنم را درگیر این مئسله می کنم که چطور والدین و یا دوست بهتری باشم.
- واقعا دنبال راه هایی هستم که دوستان و خانواده ام را در راه رسیدن به موفقیت پشتبیانی کنم.
- مسولیت کامل تضادها و اختالفاتی که در روابطم به وجود می آیند، می پذیرم.
- به کسانی که با آنها زندگی می کنم یا افرادی که با آنها کار میکنم، اعتماد دارم
- صد در صد با اشخاصی که با آن ها زندگی می کنم، صادق هستم.
- در هفته حداقل ده ساعت از وقتم را به طور کامل با خانواده ام می گذرانم.
- در هفته حداقل یکبار با دوستانم دور هم جمع میشویم.
معنوی
- خودم را شخص معتقدی می دانم.
- هر روز حداقل ۲۰دقیقه از وقتم را به مراقبه و فکر درباره زندگی ام می گذرانم.
- دیگران مرا انسانی معقتد می دانند.
- هر روز به اعتقادات معنوی ام فکر و درباره ی آن ها مطالعه می کنم.
- با منابع معنوی ام ارتباط دارم.
- سعی می کنم به دیگران درباره عقاید معنوی ام تعلیم دهم.
- هر روز به نیایش می پردازم.
- طبق عقاید معنوی ام زندگی می کنم.
- دائم از معنویات کمک می گیرم تا مشکالتم را حل کنم.
- دائم از معنویات کمک می گیرم تا به دیگران کمک کنم.
ذهنی
- هر روز حداقل ۳۰ دقیقه مطالب آموزشی یا الهام بخش مطالعه می کنم.
- هر روز حداقل ۳۰ دقیقه به مطالب الهام بخش یا آموزشی گوش می دهم.
- به اخبار مرتبط با حرفه ام گوش می دهم.
- هرروز به دنبال اطالعات آموزشی مرتبط با رشته کاری ام هستم.
- من یک مربی دارم و می توانم به او اعتماد کنم.
- تمام دوستانم اثر مثبتی بر من دارند.
- هیچ گاه به شایعات توجه نمی کنم.
- هر روز اهدافم را بازبینی می کنم.
- هر روز آنچه باید قدردانشان باشم را به یاد می آورم.
- همیشه به درخواست هایی که با ارزش هایم تطبیق ندارند، نه می گویم.
سبک زندگی
- خارج از محیط کاری سرگرمی هایی دارم که حداقل سه بار در هفته به آنها میپردازم و از آنها لذت میبرم.
- حداقل۲بار در ماه در رخداد های فرهگنی (کنسرت، موزه، تئاتر و …) شرکت می کنم.
- هرچقدر بخواهم میتوانم با دوستانم وقت بگذرانم.
- هرچقدر بخواهم می توانم با خانواده ام وقت بگذرانم.
- حداقل یک بار در سال به تعطیالت می روم.
- دائم دنبال ماجراجویی هستم و تجارب جدید کسب می کنم.
- احساس می کنم در روز برای انجام دادن کارهایی که باید اقدام کنم و کارهایی که دوست دارم انجام دهم، زمان کافی دارم.
- هر روز را به بهترین شکل ممکن سپری میکنم.
- هر روز زمانی برای رویا پردازی اختصاص میدهم.
- همیشه و هر روز در زمان حال زندگی میکنم.
فایل پی دی اف این سوال ها رو میتونید از باکس آخر این مقاله دانلود کنید.
یک مثال برای آزمون چرخ زندگی
نمرات برای بعد خانوادگی برابر ۸،۵،۴،۸،۸،۴،۱۰،۱۰،۱۰،۳ است. جمع این اعداد برابر ۷۰ است. پس تقسیم بر ۱۰ کرده و مقدار اون رو روی نمودار نشون میدیم. علاوه بر بعد خانوادگی، به سوالات مربوط به قسمت های دیگه هم جواب میدیم. و امتیاز اون هارو هم روی نمودار نشون میدیم. تو مرحله ی بعد این نقاط مشخص شده رو به هم وصل میکنیم و میزان نزدیک بودنش به دایره رو بررسی کرده و برای آینده هدف گذاری میکنیم.
چطور میتونیم چرخ زندگی بکشیم؟
یه دایره میکشیم و هر شعاعش رو به ۱۰ قسمت تقسیم می کنیم. هر قسمت نشون دهنده یکی از جنبه های زندگی ماست. مثل: عشق و روابط عاطفی، تفریحات، سلامتی و… بعد هر قسمت رو از صفر تا ده شماره گذاری میکنیم. بعد از این مرحله طبق آزمون چرخ زندگی برای هر قسمت به خودمون امتیاز میدیم. به همه سوالات مطرح شده باید به صورت صادقانه جواب بدین مثلا اگر هدف شما اینه که ۳ جلسه تو هفته ورزش کنین، بررسی کنین ببینین چقدر تونستین به این هدف نزدیک بشین.
یا مثلا تو حوزه روابط عاطفی و خانواده شما با خانواده ار تباط خیلی خوبی دارین، هرهفته به خانواده سر میزنین و با دوستاتون قرار ملاقات میذارین یا حداقل اینکه تو فرصت های ممکن با اون ها تماس میگیرین. پس اگر شرایط خوبی دارین میتونین امتیازی بین ۸ تا ۱۰ به خودتون بدین و این رو بدونین که امتیاز ۱۰ ایده آل ترین حالت توی یک بخشه. حالا این کار رو برای تک تک جنبه های زندگی انجام میدیم و بعد از مشخص شدن امتیاز ها، نقاط رو به هم وصل میکنیم. شکل نهایی هر چقدر به دایره نزدیکتر باشه نشون میده همزمان به همه قسمت های زندگی در حد تعادل رسیدگی کردیم و راهمون درسته.
در زندگی متعادل باید همه امتیاز ها مساوی باشه؟
حالا شما وضعیت الانتون رو با وضعیت ایده آل مقایسه میکنین. زندگی متعادل به این معنی نیست که مثلا تو همه بخش ها نمره ۵ بگیرین. برخی از بخش ها نیاز به تمرکز و دقت و توجه بیشتری دارن، و از اونجایی که وقت و انرژی ما انسان ها محدوده، پس برای تمرکز روی همه این بخش ها باید تصمیمات جدی بگیریم و برای اون ها برنامه ریزی کنیم. و نمره ایده آل هر بخش رو هم دور چرخ زندگی بنویسین و اون ها رو هم بهم وصل کنین.
الان مرحله ایه که وضعیت کنونی و وضعیت ایده آل تون و همینطور شکاف این دو وضعیت مشخصه. این شکاف ها نشون میدن که اون قسمت به توجه بیشتری نیاز داره. حالا باید برای رسیدن به وضعیت ایده آل برنامه ریزی کنین و اولویت بندی رو مشخص کنین. خوبیش اینه که به عینه جلوی چشم نقص هامون رو میبینیم و میتونیم در صدد رفعش بربیام. از این به بعد برنامه ریزی و هدفگذاریمون در راستای بهتر شدن اون جنبه هاییه که توش امتیاز کمی کسب کردیم. تا کم کم چرخ زندگیمون به دایره نزدیک بشه و در مرحله آخر روی برگه به این صورت بنویسیم:
- کارهایی که برای ایجاد تعادل تو زندگی باید انجام دهم.
- کارهایی که باید اولویت اون ها رو تغییر بدم یا کلا انجام ندهم.
نکات مرتبط با چرخ زندگی
- رسم چرخ زندگی کمک میکنه علاوه بر اینکه بدونیم وضعیت فعلی چجوریه، میتونیم برای آینده هم هدف گذاری و برنامه ریزی داشته باشیم.
- در چرخ زندگی اهمیت روی وضعیت حال و آیندست و گذشته مورد توجه نیست.
- شاید خوب باشه که چرخ زندگی رو به کمک فردی که همیشه همراهتونه و شمارو به خوبی میشناسه انجام بدین، چون ممکنه بخشی از ابعاد زندگیتون رو کسی از بیرون بهتر بتونه تحلیل کنه.
- برای بررسی هر قسمت می توان به موارد میزان امنیت، رضایتمندی، میزان انرژی دریافتی، موفقّیت و شکست ها و از این قبیل توجه داشت.
- می توان برنامه ریزی زندگی را (کوتاه مدت یا بلند مدت) بر اساس چرخ زندگی انجام داد.
- گاهی می توان برای مدتی معین روی قسمتی خاص از زندگی متمرکز شد. مثلا اگر قرار است برای آزمون خاصی آماده شوید بهتر است برای قسمت یادگیری و رشد وقت بیشتری را بگذارید.
کلام آخر
از این جهت که همه ما میخوایم آرامش و خوشبختی رو تو زندگی تجربه کنیم و به موفقیت تو بخش های مختلف زندگی برسیم، آشنایی با چرخ زندگی و شرکت در اون برای همه لازمه. شما باید علاوه بر شرکت در آزمون و پاسخ دادن دقیق به سوالات باید تحلیل آزمون رو انجام بدین و وضعیت الان و ایده آل رو مقایسه کرده و طبق اون برنامه ریزی کنین.
برای دریافت مطالب جدید در پیج اینستاگرام و کانال تلگرام جاوید مقدم عضو شوید.
حتما نظراتتون رو زیر این مطلب برامون بنویسید.
