کیفیت زندگی، یکی از عواملی است که بر رضایت و احساس خوشبختی ایرانیان اثر می‌گذارد. در بسیاری از کشورها، بر اساس شاخص‌های مختلفی، کیفیت زندگی را تعیین می‌کنند و برای ارتقا کیفیت زندگی مردمان خود تلاش می‌کنند. در این مطلب، قصد داریم به بررسی کیفیت زندگی در ایران و مقایسه آن با کشورهای دیگر و روش‌های ارتقای کیفیت زندگی مردم و سالمندان بپردازیم. با ما همراه باشید.
روش‌های ارتقا کیفیت زندگی
ارتقا کیفیت زندگی تا حدی به اقدامات و تلاش‌هایی که دولت‌ها در جهت رفاه مردم انجام می‌دهند بستگی دارد. بهبود وضعیت اقتصادی، ارائه امکانات برابر به همه شهروندان، ارائه خدمات بهداشتی و درمانی مناسب تنها بخش کوچکی از این موارد است. در صورتی که در این زمینه کشوری موفق عمل نکند، بهتر است خود فرد برای ارتقا کیفیت زندگی گام بردارد و برای رسیدن به یک زندگی با کیفیت تمام تلاش خود را انجام دهد و با روش‌های ارتقای کیفیت زندگی آشنا شوید.
مشخص کردن اهداف
برای ارتقای کیفیت زندگی، افراد بایستی پیش از هر چیز اهداف خود را مشخص کنند. اهداف را می‌توان به کوتاه‌مدت، میان مدت و بلند مدت تقسیم کرد و با تعیین بازه زمانی و روش‌های رسیدن به آن به سوی آن حرکت کرد.
تقویت روابط اجتماعی و یادگیری مهارت‌های ارتباطی
داشتن روابط و تعاملات اجتماعی و یادگیری مهارت‌های ارتباطی به شما کمک می‌کند دایره ارتباطات خود را گسترش داده و نه تنها از لحاظ روحی روانی خود را تقویت کنید بلکه در رسیدن به اهداف خود بهتر عمل کنید.
کسب مهارت و تخصص
زمانی را به کسب و یادگیری یک مهارت و تخصص اختصاص دهید. این روزها یادگیری مهارت‌ها و تخصص ضروری است و علاوه بر این، برای رسیدن به ثروت، باید مهارت‌هایی چون هوش مالی خود را افزایش دهید و موانع رسیدن به هدف را بشناسید.
تفریح و تغذیه سالم
برای ارتقا کیفیت زندگی از تفریحات سالم غافل نشوید. یک پیاده‌روی، رفتن به پارک با دوستان حال و هوای شما را عوض کرده و باعث می‌شود که برای روزهای دیگر انرژی بیشتری داشته باشید. علاوه بر این، شما باید در کنار رسیدن به اهداف به سلامت جسمی و روانی خود اهمیت دهید. تغذیه و مصرف غذاهای سالم را در برنامه خود داشته باشید و در جهت افزایش آگاهی و سطح سواد خود بکوشید.
کیفیت زندگی در ایران
بسیاری کیفیت زندگی در ایران را با کشورهای دیگر مقایسه کرده و بر این اساس، کیفیت زندگی ایرانیان را ارزیابی می‌کنند. از همین رو، ما نیز در این مطلب، وضعیت کیفیت زندگی در ایران با سه کشور ترکیه، دبی و کانادا را مقایسه می‌کنیم.
مقایسه کیفیت زندگی در ایران و کانادا
کانادا یکی از بهترین کشورهای جهان از نظر کیفیت زندگی است. علاوه بر این، این کشور از نظر سلامت روان به عنوان یکی از بهترین کشورهای جهان شناخته می‌شود. این کشور در بخش سلامت روان از کشورهای اسکاندیناوی مانند سوئد و نروژ نیز پیشی گرفته است. ارتقا کیفیت زندگی مردم و توجه به سلامت جسمی و روانی در این کشور از اهمیت فوق‌العاده‌ای برای دولتمردان این کشور برخوردار است.
سیستم آموزشی کانادا از بالاترین سطح کیفیت در دنیا برخوردار است. در حالی که در ایران تنها چند دانشگاه مطرح شهرهای بزرگ کیفیت بهتری دارند و هر ساله رتبه خوبی در بین بهترین دانشگاه‌های جهان کسب می‌کنند. این دانشگاه‌ها نیز از نظر امکانات و به روز بودن متدهای آموزشی با کانادا فاصله زیادی دارند.
کشور کانادا برای رفاه و لذت بیشتر مردم، شبکه بزرگی از پارک‌های ملی در کوه‌های راکی کانادا ایجاد کرده است. امنیت، یکی از شاخص‌های ارتقا کیفیت زندگی محسوب می‌شود. از این نظر، کشور کانادا طبق شاخص کیفیت زندگی سازمان OECD، نمره 9.1 از 10 نمره را از نظر سطح امنیت کسب کرده است. علاوه بر این موارد، بسیاری از شهرهای کانادا جزو بهترین شهرهای جهان برای زندگی قرار دارند.
415 شهر کانادا بر اساس معیارهای کیفیت زندگی مانند اقتصاد، میزان هزینه و مقرون‌به صرفه بودن، رشد جمعیت، میزان جرم و جنایت، مالیات، شرایط آب و هوا، دسترسی به امکانات بهداشتی و مراقبتی و امکانات زندگی طبقه‌بندی شده‌اند.
در نهایت باید گفت کانادا از نظر ارتقا کیفیت زندگی و سطح زندگی از نظر دانشگاه‌ها، امنیت، شاخص‌های اقتصادی، محیط زیست و دیگر موارد جزو بهترین کشورهای دنیا قرار دارد.
مقایسه کیفیت زندگی در ایران و دبی
شهر دبی پیشرفت خیره‌کننده‌ای در دهه‌های اخیر داشته و نه تنها از نظر شاخص‌های کیفیت زندگی بلکه از نظر پیشرفت اقتصادی و توسعه شهری، رشد چشمگیری داشته است. ساکنان شهر دبی در مقایسه با دیگر شهرهای امارات، کیفیت زندگی بهتری دارند. دبی یکی از مدرن‌ترین و پیشرفته‌ترین شهرهای دنیا شناخته می‌شود. رشد صنعت گردشگری و همچنین ساخت‌و ساز برج‌ها و سازه‌های بی‌نظیر، شهر دبی را به یکی از شگفت‌انگیزترین و زیباترین شهرها در سراسر جهان تبدیل کرده است. علاوه بر این، مردم دبی معاف از پرداخت مالیات بر درآمد هستند.
در این شهر اگر هزینه بیمه درمانی را به طور کامل پرداخت کنید تمام خدمات پزشکی و همچنین دارو برای شما به صورت رایگان ارائه خواهد شد. بر خلاف ایران، دبی یکی از بهترین و پیشرفته‌ترین سیستم‌های حمل‌ونقل را دارد و در صورت استفاده از وسایل نقلیه عمومی هزینه بسیار کمی پرداخت می‌کنید. شهر دبی جمعیت کمی دارد و بیشتر مردم برای پیدا کردن شغل مشکلی ندارند و به همین دلیل، مهاجران زیادی پذیرفته می‌شوند. با وجود این، هزینه تحصیل در مدارس و دانشگاه‌های این کشور بالا است.
البته باید توجه داشته باشید که مدارس و دانشگاه‌های این کشورها اعتبار زیادی داشته و در آنها جدیدترین روش‌های تدریس به کار برده می‌شود. به طور کلی، می‌توان گفت که شاخص‌های کیفیت زندگی و تلاش‌ها برای ارتقا کیفیت زندگی در این شهر مطلوب است. این در حالی است که کشور ما در این زمینه‌ها پیشرفت چندانی نداشته است و مردم رضایت چندانی از سیستم‌های حمل و نقل، دانشگاه‌ها و مدارس و حتی سیستم پرداخت مالیات ندارند.
مقایسه کیفیت زندگی در ایران و ترکیه
اگرچه کشور ترکیه در مقایسه با کانادا و شهر دبی سطح پایین‌تری دارد اما باز هم اگر بخواهیم شاخص‌های کیفیت زندگی در ترکیه را با ایران مقایسه کنیم به برتری آن پی می‌بریم. برای مثال، کشور ترکیه سیستم حمل و نقل مناسب‌تری نسبت به ایران دارد. هزینه‌های زندگی در آن با توجه به امکانات بیشتری که نسبت به ایران دارد، چندان بالا نیست. اگرچه تورم اخیر بر آن تأثیر داشته است اما باز هم امکانات بهتری دارد.
در این کشور برای ارتقا کیفیت زندگی به توسعه صنعت گردشگری و افزایش درآمد از این طریق و در نتیجه ایجاد شغل برای شهروندان، توجه زیادی می‌شود. با این حال، در این کشور پیدا کردن شغل در مقایسه با کانادا و دبی، چندان راحت نیست و درآمد بالاتر نسبت به ایران اما درآمد پایین‌تری نسبت به کشورهایی مانند دبی و کانادا دارد.
در کشور ترکیه اجاره و خرید خانه هزینه بالاتری دارد اما از نظر هزینه‌های زندگی تفاوت چندانی با کشور ما ندارد. با این حال، در این کشور، تلاش‌ها برای ارتقا کیفیت زندگی از نظر برابر جنسیتی و شاخص‌هایی چون حقوق شهروندی در سطح بالاتری نسبت به کشور ایران بیشتر بوده و همچنان برای بهبود آن برنامه‌ریزی و طرح‌هایی اجرا می‌شود.
بالاترین کیفیت زندگی در جهان
عوامل و شاخص‌هایی که کیفیت زندگی را تعیین می‌کنند عبارتند از: وضعیت مادی، سلامتی، ثبات سیاسی و امنیت، زندگی خانوادگی سالم و شاد، زندگی اجتماعی، جغرافیا و اقلیم، امنیت شغلی، آزادی سیاسی و برابری جنسیتی. این عوامل روی هم رفته تأثیر زیادی بر رضایت افراد از زندگی و کیفیت آن دارند. اما از نظر ارتقا کیفیت زندگی کدام کشور بالاترین کیفیت را در جهان دارد؟
در حال حاضر، کشور سوئیس چندین سال است که به عنوان کشوری که بالاترین کیفیت زندگی در جهان را دارد انتخاب می‌شود. در سوئیس، بالا بودن امکانات بهداشتی و پزشکی، سطح درآمد مناسب، ارائه فرصت‌های تحصیلی مناسب، راحت بودن یافتن شغل مناسب یا جدید، این کشور را در بین بهترین کشورها از نظر کیفیت زندگی قرار داده است. با این حال، هزینه‌های زندگی در این کشور بالا است و همین امر باعث شده بسیاری از مردم نتوانند به این کشور مهاجرت کرده و زندگی با کیفیت در آن را تجربه کنند و به کشورهای اروپایی مهاجرت کنند.
افزایش کیفیت زندگی شهری
زمان و مکان جغرافیایی و نظام ارزشی جامعه روی احساس رضایت فرد از زندگی و کیفیت آن اثر می‌گذارد. به همین دلیل، تنها ثروت شاخصی برای کیفیت زندگی خوب نیست. چون بسیاری افراد از لحاظ مالی وضعیت مناسبی داشته اما از زندگی خود هیچ رضایتی ندارد. در نتیجه، ارتقا و توسعه کیفیت محیط‌های شهری یکی از مسائلی است که باید به آن توجه شود. توزیع عادلانه امکانات در شهرهای مختلف یکی از اصلی‌ترین نکاتی است که شهروندان به آن توجه می‌کنند.
ارتقا کیفیت زندگی شهری با ساخت پایگاه‌ها و مراکز بهداشتی جدید، ایجاد امکانات رفاهی و تفریحی مدرن و متنوع، افزایش تعداد فضاهای سبز و پارک‌های محله‌ای مجهز به بازی‌های مختلف در شهرهای مختلف ممکن خواهد بود. علاوه بر این، بهبود شبکه جمع‌آوری فاضلاب و ایجاد حس تعلق در افراد نسبت به محل زندگی، تلاش برای ایجاد اشتغال برای جوانان و بهبود شاخص‌های اقتصادی باید در کنار تلاش برای ارتقا کیفیت زندگی شهری مردم مورد توجه قرار گیرد.
ارتقا کیفیت زندگی سالمندان
کیفیت زندگی سالمندان تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد. بسیاری از آنها با افزایش سن، تغییرات زیادی تجربه کرده و عدم اطمینان زیادی نسبت به آینده دارند. برای ارتقا کیفیت زندگی سالمندان روش‌های زیر پیشنهاد شده است:
- ایجاد فضای سبز و امکانات تفریحی برای سالمندان
- توجه به مسائل و مشکلات جسمی و روحی آنان و سازماندهی مراکزی برای حمایت‌های درمانی و مالی از آنها
- تشویق آنها به داشتن تحرک و انجام فعالیت‌های مختلف بدنی
- افزایش دادن فعالیت‌های ذهنی و تشویق آنها به انجام بازی‌های ذهنی و فکری
- واگذار کردن فعالیت‌ها و وظایفی که به آنها حس مفید بودن بدهد.
علاوه بر این موارد، مسئولان دولتی باید به معیشت و ارتقا کیفیت زندگی سالمندان پس از میانسالی و دوران بازنشستگی توجه داشته باشند و با ارائه خدماتی خاص و پشتیبانی از آنها در زمینه‌های مختلف، کیفیت زندگیشان را بهبود ببخشند.
کلام آخر
کیفیت زندگی در ایران در مقایسه با شاخص‌های جهانی پایین است و تفاوت چشمگیری دارد. از این رو، لازم است دولتمردان با اتخاذ تدابیری برای ارتقا کیفیت زندگی اقشار مختلف مردم گام‌های مثبتی بردارند.
