تاثیر محیط بر طرز فکر رشد به اندازهای است که نمیتوان به راحتی آن را انکار کرد. عمدتاً انسانها موجوداتی هستند که تأثیر زیادی از اطراف میگیرند و این تاثیر مطابق با پژوهشهای دانشگاه میشیگان، محدود به حالتهای روانی نمیشود. در این مطلب قصد داریم به بررسی چگونگی این تأثیر و راهکارهایی که برای بهینه کردن آن وجود دارد، بپردازیم. پس حتماً تا انتها همراه ما باشید.
تاثیر محیط بر طرز فکر چگونه است؟
آیا محیط میتواند بر طرز فکر افراد تاثیر بگذارد؟ اگر پاسخ مثبت است این تاثیر چگونه میباشد؟ تقریباً بخشی از باورهای ما نتیجه اتفاقاتی است که در پیرامون ما رخ میدهند. زمانی که صحبت از تاثیر محیط بر طرز فکر رشد میشود، منظور خانواده، معلمان، دوستان، جامعه، رسانه و فضای دیجیتال و محیط فیزیکی میشود و نمیتوان محیط را محدود به تنها خانواده یا افراد نزدیک کرد.
هر یک از این عوامل میتوانند باور به تغییر و پیشرفت در صورت تلاش را در انسانها القا کنند، چیزی که به عنوان طرز فکر رشد شناخته میشود. اما سؤال اصلی این است که این تأثیر مثبت میباشد یا منفی؟ بهتر است به صورت جداگانه اثر هر یک از این عوامل را مورد بررسی قرار دهیم.
خانواده
هر چند که تاثیر محیط بر طرز فکر تنها محدود به خانواده نمیشود، اما عمدتاً خانواده اولین جایی است که میتواند به عنوان الگوی رفتاری برای افراد عمل کند. بسیاری از باورهای اصلی ما هم در دوران کودکی و محیط خانواده شکل میگیرد، از اینرو شاید یکی از مهمترین اثرات محیط بر طرز فکر مربوط به همین بخش باشد. این تأثیر بسته به نحوه رفتار اعضا میتواند مثبت یا منفی باشد. خانوادههایی که تنها بر نتیجه نهایی تمرکز میکنند و موفقیت را ناشی از استعدادهای ذاتی میدانند، باعث شکلگیری طرز فکر ثابت میشوند.
بچههایی که در چنین فضایی رشد میکنند، عمدتاً شکست را نقطه پایان میدانند و اعتقاد دارند این شکست نتیجه عدم وجود استعدادهایی است که آنها برای موفقیت نیاز داشتهاند. در این شرایط، تلاش جایگاه خود را از دست میدهد و فرد تنها به موقعیتهایی وارد میشود که از پتانسیل وی بسیار پایینتر هستند.
تو دوره کاملا رایگان توسعه مالی شرکت کن و بدون اینکه هزینه ای پرداخت کنی و ریسکی رو متحمل بشی با مباحث مختلف توسعه فردی و در ادامه توسعه مالی فردی آشنا شو تا بتونی به هدف هایی که برا خودت تعیین کردی برسی♥️
![چگونه محیط پیرامون بر طرز فکر رشد تأثیر میگذارد؟ + [هدیه رایگان] 2 ایجاد و پرورش طرز فکر رشد](https://javidmgdm.com/wp-content/uploads/2025/02/growth-mindset.webp)
اما در مقابل، خانوادههایی قرار دارند که تلاش را اولویت قرار میدهند و به فرزندان خود میآموزند که شکست فرصتی برای پیشرفت است. در چنین محیطی، فرزندان باورهای خود را بر اساس طرز فکر رشد بنا میکنند که در آن به تأثیر تلاش در پیشرفت توجه میشود. از اینرو همانطور که اشاره کردیم، خانواده با رفتار خود میتواند بر شکلگیری طرز فکر از همان ابتدا تأثیر داشته باشد.
در این قسمت پیشنهاد میکنیم سری به مقاله نقش شکست در طرز فکر بزنید.
محیط آموزشی
محیط آموزشی پس از خانواده از مهمترین محیطهایی که است که در تعلیم و تربیت نقش دارد و میتواند بخش عمدهای از باورهای افراد را شکل بدهد. همانند خانواده، تاثیر محیط بر طرز فکر میتواند مثبت یا منفی باشد. توجه بیش از حد به نمره و گاها در نظر گرفتن تنبیه برای نمرات کم، میتواند شجاعت تجربه فرصتهای جدید را از دانشآموزان بگیرد.
طبیعی است که در این شرایط گرایش به طرز فکر ایستا بیشتر میشود. اما در مقابل، شرایطی وجود دارد که در آن محیط آموزشی، دانشآموزان را به یادگیری فرصتهای جدید و پذیرش چالشها، ترغیب میکند. همین ویژگی، به مرور باعث شکلگیری نگرشی در فرد میشود که وی میتواند با تلاش و کوشش، مهارتهای بیشتری را فرا بگیرد.
جامعه و فرهنگ
ارتباط انسانها محدود به خانواده یا اطرافیان نزدیک نیست، بلکه جامعه، فرهنگ و ارتباطات شکلگرفته در آن هم تأثیر زیادی در باورهای انسان خواهند گذاشت. این موضوع میتواند به خوبی دلیل تفاوتهای مهم در باور مردم کشورهای مختلف را اثبات کند. اگر ارزشها و هنجارهای شکل گرفته به سمت سرزنش یا مقایسه برود، افراد کمتر برای فرار از شکست به سمت تلاش میروند.
نتیجه چنین ارزشهایی، رشد طرز تفکر ایستا در جامعه است. اما همین ارزشها زمانی که بر تلاش و یادگیری مداوم بنا شوند، میتوانند باعث تقویت طرز فکر رشد شوند. در چنین جوامعی افراد شکست را به عنوان نقطه ضعف نمیدانند و اعتقاد دارند که با تلاش میتوان موقعیتهای بهتری خلق کرد.
فضای مجازی
در حالی که تاثیر محیط بر طرز فکر در گذشته محدود به خانواده یا اطرافیان میشد، اما اکنون با گسترش فضای مجازی این تأثیر بسیار بیشتر شده و افراد سعی میکنند اطلاعات و باورهای خود را به جای تجربه، از طریق همین فضا به دست بیاورند. این موضوع هر چند که آگاهی و دسترسی به اطلاعات را سادهتر کرده است، اما از طرفی هم میتواند با دادن اطلاعات غلط، باعث شکلگیری باورهای غلط در افراد هم بشود. استفاده درست از فضای مجازی عمدتاً باعث تاثیرگذاری مثبت بر شکلگیری طرز فکر رشد میشود، چراکه در این فضا یادگیری بسیار سادهتر شده و فرد میتواند به راحتی توانمندیهای خود را بیشتر کند.
در این بخش سعی کردیم تاثیر اجزای مختلف محیط بر طرز فکر افراد را بررسی کنیم. همانطور که در ابتدای مطلب هم اشاره کردیم، محیط یک عامل مهم در شکلگیری باورها است و به همین دلیل بهینه کردن تأثیر آن اهمیت زیادی خواهد داشت. اما آیا واقعاً راهکاری برای این موضوع وجود دارد؟ در بخش بعدی بیشتر در این مورد صحبت خواهیم کرد.
تو دوره کاملا رایگان توسعه مالی شرکت کن و بدون اینکه هزینه ای پرداخت کنی و ریسکی رو متحمل بشی با مباحث مختلف توسعه فردی و در ادامه توسعه مالی فردی آشنا شو تا بتونی به هدف هایی که برا خودت تعیین کردی برسی♥️
![چگونه محیط پیرامون بر طرز فکر رشد تأثیر میگذارد؟ + [هدیه رایگان] 2 ایجاد و پرورش طرز فکر رشد](https://javidmgdm.com/wp-content/uploads/2025/02/growth-mindset.webp)
روشهای بهینه کردن تاثیر محیط بر طرز فکر
انسانها از همان بدو تولد، از خانواده، محیط آموزشی، دوستان و به طور کلی محیط خود تاثیر میپذیرند که همین تاثیرات میتوانند بخش مهمی از باورهای آنها را شکل بدهند. برخلاف تصور، تاثیر محیط بر طرز فکر قابل حذف نیست و حتی با ظهور فضای مجازی، بیشتر از قبل هم شده است. تمامی تعاملات روزانه و حتی تک تک محتواهایی که در فضای مجازی بررسی میکنیم، به نوعی باورها و نحوه نگرش ما به اطراف را شکل خواهند داد. از اینرو راهکار مناسب برای استفاده درست از این تغییرات، هدایت درست و آگاهانه آنها است. اما این کار چگونه است و آیا در مورد تمام موارد بررسی شده، قابل اجرا خواهند بود؟
عمدتاً تاثیر محیط بر طرز فکر را میتوان بهینه کرد، هر چند که شاید این کار در مورد تمام عوامل مانند خانواده امکانپذیر نباشد. انتخاب آگاهانه افراد و روابط اجتماعی یک راهکار مناسب برای تاثیر پذیری درست از محیط است. برای مثال دوستی با افراد تلاشگر و کنجکاو، میتواند به شکلگیری طرز فکر رشد کمک کند. چنین راهکاری میتواند برای انتخاب محتوا در فضای مجازی و حتی محیط فیزیکی هم انجام شود. عمدتاً توجه ما در فضای مجازی به محتواهای حاشیهای با اخبار منفی و غلط جذب میشود.
این موضوع میتواند ناشی از زمان زیادی باشد که در شبکههای اجتماعی صرف میکنیم. محدود کردن این زمان و استفاده از آن برای تماشای محتواهای علمی، آموزنده و همراه با تحلیلهای واقعی، میتواند باعث مثبت شدن تاثیر محیط بر طرز فکر شود.
سؤالات متداول
۱. آیا میتوان تاثیر محیط بر طرز فکر را حذف کرد؟
ما انسانها عمده اطلاعات و ارزشهای خود را از جامعه، خانواده و به طور کلی محیط دریافت میکنیم و به همین دلیل نمیتوانیم به طور کلی مانع این تأثیر بر خود شویم.
۲. چه روشی برای بهینه کردن اثر محیط بر طرز فکر وجود دارد؟
با انتخاب آگاهانه و البته صحیح دوستان، فضای مجازی و به طور کلی ارزشها، میتوان این تأثیر را بهینه کرد.
تو دوره کاملا رایگان توسعه مالی شرکت کن و بدون اینکه هزینه ای پرداخت کنی و ریسکی رو متحمل بشی با مباحث مختلف توسعه فردی و در ادامه توسعه مالی فردی آشنا شو تا بتونی به هدف هایی که برا خودت تعیین کردی برسی♥️
![چگونه محیط پیرامون بر طرز فکر رشد تأثیر میگذارد؟ + [هدیه رایگان] 2 ایجاد و پرورش طرز فکر رشد](https://javidmgdm.com/wp-content/uploads/2025/02/growth-mindset.webp)