اغلب فروشگاه‌ها و مراکز تجاری بزرگ و کوچک برای تکمیل تیم فروش خود به یک یا چند فروشنده نیاز دارند. به علت گستردگی بازار خرید و فروش و عرضه کالا این شغل همیشه بسیار پر تقاضا است و درآمد فروشندگان می‌تواند تابع عوامل متعددی باشد. فروشنده‌ها کار مهمی را در چرخش فرایند فروش اجناس بازی می‌کنند و بدون آن‌ها کار همه مراکز لنگ خواهد ماند.
یکی از بهترین راه‌های کسب درآمد در ایران و حتی خارج از کشور، فروش محصولات است. فروشندگان می‌توانند در همه فروشگاه‌ها اعم از یک بقالی کوچک یا یک فروشگاه زنجیره‌ای بزرگ مشغول به کار شوند. فروشنده‌ها علاوه بر فروش اجناس معمولاً لیستی از وظایف را انجام می‌دهند که در این مقاله به شرح مفصل آن‌ها خواهیم پرداخت.
شغل فروشندگی چیست؟
فروشندگان به عنوان حلقه واسط بین صاحب مغازه و خریداران عمل می‌کنند و به عنوان آخرین جزء مؤثر در بازار عرضه کالا نقش خود را ایفا می‌کنند. حتماً شما نیز تا به حال با آگهی‌های استخدام فروشنده مواجه شده باشید یا این شغل را تجربه کرده باشید. خوشبختانه بازار توزیع کالا و خدمات در کشور آنقدر گسترده است که این شغل بازار بسیار گسترده‌ای دارد و بسیاری از فروشندگان هستند که حاضرند پول خوبی برای استخدام یک فروشنده پرداخت کنند.
برای استخدام فروشنده تفاوتی نمی‌کند که فروشگاه در چه زمینه‌ای فعالیت می‌کند. همه دسته‌های صنفی برای فروش محصولات خود به فروشنده نیاز دارند. شما ممکن است در یک هایپرمارکت ساده و کوچک به شغل فروشندگی مشغول شوید یا در یک میوه‌فروشی، لباس‌فروشی، لوازم یدکی یا حتی یک طلافروشی به عنوان فروشنده فعالیت کنید. تمام این زمینه‌ها می‌تواند بستر کار شما به عنوان یک فروشنده باشد.
فروشنده‌ها را غالباً با مشخص‌ترین وظیفه آن‌ها یعنی فروش نهایی محصول به مشتری و دریافت هزینه می‌شناسند. اما خوب است بدانید فروشندگی تنها منحصر در این فعالیت نیست و در بسیاری اوقات فعالیت‌هایی مثل انبارداری، چینش وسایل و حسابداری نیز در کنار آن قرار می‌گیرد. طبعاً میزان فعالیتی که انجام می‌شود در درآمد فروشندگان مؤثر است. در ادامه این مقاله به شرح مفصل فعالیت‌های یک فروشنده و نحوه محاسبه درآمد آن‌ها خواهیم پرداخت.
درآمد فروشندگان، متناسب با کاری است که انجام می‌دهند
علی رغم اینکه برخی افراد تصور می‌کنند فروشنده فقط به فروش کالا مشغول می‌شود، باید گفت لیستی از وظایف است که فروشنده آن‌ها را انجام می‌دهد. هرچه دامنه فعالیت بیشتر باشد درآمد فروشندگان نیز بیشتر خواهد بود. بعضی از آن موارد در ادامه ذکر شده است:
１. انبارداری
بسیاری از فروشندگان در کنار فروش مسئولیت مدیریت انبار کالا را نیز بر عهده دارند. درآمد فروشندگانی که مسئولیت انبار را نیز بر عهده دارند بیشتر خواهد بود. این وظیفه در فروشگاه‌های کوچک‌تر که تعداد پرسنل زیادی ندارند بیشتر اتفاق می‌افتد. انبارداری شامل تقسیم فضای انبار برای مدیریت بهتر اجناس، تحویل گرفتن بار از ماشین‌های باربری و انبارگردانی است. انبارگردانی شامل این است که یک یا دو بار در سال تمام موجودی انبار چک می‌شود و با جزئیات کامل در اختیار صاحب فروشگاه قرار داده می‌شود.
۲. سفارش کالا
بعضی از فروشندگان دامنه کار بالاتری دارند. وقتی فروشنده‌ای چند سال در یک مغازه کار می‌کند و چم و خم کار را به خوبی یاد می‌گیرد اعتماد کارفرما به او و توانایی‌هایش بیشتر می‌شود. در چنین مواردی مشاهده شده که صاحب مغازه حتی مدیریت سفارش کالا و ارتباط با تولیدکننده و عرضه‌کننده را نیز بر عهده فروشنده قرار می‌دهد. کارفرما به فروشنده‌ای که می‌تواند به طور کامل وظیفه سفارش کالا را انجام دهد دستمزد بیشتری می‌پردازد.
۳. چینش کالا
در فروشگاه‌های بزرگ معمولاً تعدادی نیرو برای چینش کالا در قفسه‌ها وجود دارد. اما در فروشگاه‌های کوچک معمولاً از نظر اقتصادی صرفه‌ای ندارد که چند نیرو استخدام شود و معمولاً این وظیفه نیز بر عهده فروشنده قرار می‌گیرد. چینش کالا به معنای چیدن وسایل در مکان مخصوص به خود برای دسترسی بهتر هنگام نیاز است. طبعاً در صورت چینش کالا درآمد فروشندگان بیشتر خواهد بود.
۴. ارتباط خوب با مشتری
قطعاً یکی از ویژگی‌های فروشنده موفق این است که او بتواند ارتباط مؤثری با مشتریان برقرار کند. وقتی شما با مشتری به گرمی برخورد می‌کنید و پاسخ او را به شکل کامل و از روی حوصله می‌دهید، او جذب می‌شود که گفت‌وگو را ادامه دهد و اجناس بیشتری را مشاهده کند. همچنین ارتباط درست با مشتری باعث می‌شود فرد به مشتری ثابت فروشگاه تبدیل شود.
۵. حسابداری
در بسیاری از موارد صاحب فروشگاه حساب و کتاب مالی مغازه را بر عهده فروشنده می‌گذارد. برای این عمل شما باید لیست کاملی از خریدها و ثبت تک‌تک فروش‌ها را در اختیار داشته باشید و بتوانید در پایان هر ماه میزان سود فروشگاه را محاسبه کرده و در اختیار کارفرما قرار دهید. درآمد فروشندگانی که حسابداری را نیز انجام می‌دهند بیشتر از فروشندگان معمولی است.
درآمد فروشندگان چگونه است؟
درآمد فروشندگان تابع شرایط بسیاری است که باعث می‌شود نتوان میزان واحدی را برای آن بیان کرد. عوامل زیر از مواردی هستند که بر افزایش درآمد شما تأثیر خواهد گذاشت:
۱. نوع فروشگاه
فروشگاه‌ها بسته به جنسی که می‌فروشند درآمد متفاوتی دارند و این باعث می‌شود که حقوقی که به فروشنده پرداخت می‌کنند نیز متفاوت باشد. بعضی مشاغل هم نیازمند شناخت از کار هستند که باعث می‌شود کارفرما برای استخدام فردی آشنا به کار پول بیشتری پرداخت کند. برای مثال دانش لازم برای کار در یک میوه‌فروشی با دانش لازم برای کار در یک فروشگاه لوازم پزشکی یکسان نیست.
۲. ساعت کاری
بعضی فروشگاه‌ها فقط در یک شیفت فروشنده استخدام می‌کنند و بعضی دیگر در دو شیفت. بعضی نیز به طور پیوسته از صبح تا شب به فروشنده نیاز دارند. بعضی فروشگاه‌های دیگر نیز کار فروشنده‌ها را به صورت چرخشی قرار می‌دهند. طبعاً میزان درآمد فروشندگان بستگی به ساعاتی دارد که در فروشگاه حضور دارند. مدت معمول حضور در فروشگاه بین ۸ تا ۱۰ ساعت است.
۳. حجم کار
ممکن است شما فقط فعالیت فروشندگی انجام دهید. اما ممکن در شرایطی تخلیه بار، انبارداری، ساندویچ زنی و مجموعه‌ای از کارهای دیگر نیز انجام دهید. به طور طبیعی هر چقدر فعالیت شما بیشتر باشد میزان درآمد شما نیز بیشتر خواهد بود.
۴. شهر محل کار
شهرستان‌های کوچک پول کمتری به فروشنده می‌پردازند و شهرهای بزرگ‌تر خصوصاً تهران حقوق بیشتری به فروشنده می‌دهند و این ربط مستقیمی به میزان درآمد فروشگاه دارد.
درآمد فروشندگان اینترنتی
غیر از حضور مستقیم می‌توان به فروشندگی اینترنتی اشاره کرد. درآمد فروشندگان در فروش اینترنتی با فروشندگی در مغازه متفاوت است. این شغل نیز می‌تواند انواع گوناگونی داشته باشد. ممکن است اداره یک سایت اینترنتی در اختیار شما قرار داده شود که قرار دادن عکس و اطلاعات محصولات را بر عهده شما بگذارد. یا اینکه اداره یک پیج اینستاگرامی و همچنین پاسخ به دایرکت‌ها به عهده شما گذاشته شود. همه این انواع در دسته فروشندگی اینترنتی قرار می‌گیرد. درآمد فروشندگان اینترنتی می‌تواند به صورت پورسانتی یا درآمد ثابت در نظر گرفته شود.
درآمد فروشندگان تلفنی و غیرحضوری
غیر از فروش مستقیم کالا از سایت و فضای مجازی این نیز امکان دارد شما به عنوان یک بازاریاب غیرحضوری و برای فروش و مذاکره تلفنی استخدام شوید. بازاریابی می‌تواند به صورت پیدا کردن مشتری در شبکه‌های مجازی انجام گیرد و یا به طور تلفنی باشد. بازاریاب تلفنی باید بتواند با توضیحات مؤثر مخاطبان را قانع به خرید محصول کند.
درآمد فروشندگان چقدر است؟
درآمد فروشندگان در اغلب موارد به صورت درصدی است. درآمد فروشندگان بستگی به این دارد که چقدر در فروش محصولات شرکت یا فروشگاه موفق عمل کنند. به طور متوسط می‌توان گفت درآمد فروشندگان در سال ۱۴۰۰ بین ۲ تا ۵ میلیون تومان در فروشگاه‌های متوسط بوده است. فروشندگانی که محصول گران‌تری بفروشند درآمدشان به 15 الی 20 و حتی 30 میلیون تومان می‌رسد. در نتیجه بسته به قیمت محصولی که فروشندگان می‌فروشند، پورسانتی که می‌گیرند نیز بیشتر می‌شود.
تأثیر مشخصات ظاهری بر درآمد فروشندگان
حتماً تا به حال دیده‌اید که در آگهی‌های استخدام فروشنده به این نکته اشاره می‌شود که متقاضی استخدام باید دارای ظاهر و لباس مناسب باشد. واقعیت این است که نگاه اول مشتری به ظاهر فروشنده در حسی که از اعتبار فروشگاه می‌گیرد بسیار اهمیت دارد. مشتری به فردی که لباس و سر و وضع مناسبی دارد با دیده احترام نگاه می‌کند و حس اعتماد او جلب می‌شود.
به همین دلیل اگر قصد دارید برای آگهی استخدام فروشندگی مراجعه کنید حتماً لباس خوب بپوشید و به سر و وضع موهای خود رسیدگی کنید. صاحبان کسب‌وکار حاضرند به فروشنده‌ای که سر و وضع مناسب‌تری دارد حقوق بیشتری پرداخت کنند.
مهارت‌هایی که باعث می‌شود درآمد فروشندگان افزایش یابد
برای انجام فروشندگی نیز مثل هر شغل دیگری به سطحی از توانایی‌ها نیاز است. هرچه مهارت‌های شما بیشتر باشد درآمد شما نیز بیشتر خواهد بود. کم‌ترین میزان لازم توانایی محاسبه قیمت و حساب و کتاب است. اما ممکن است فروشگاهی از شما کار با کامپیوتر و تسلط بر نرم‌افزارهایی مثل word و Excel را طلب کند. به همین دلیل توصیه می‌شود کار با کامپیوتر را بلد باشید.
هنوز هم می‌توان گفت فروشنده با مهارت‌های متنوع کم است و این باعث می‌شود درآمد فروشندگان مسلط بر مهارت‌های زیاد بیشتر از سایرین باشد. علاوه بر موارد ذکر شده توانایی روابط اجتماعی بالا، ارتباط خوب با مشتری، توانایی چانه‌زنی و قانع‌کنندگی از مواردی است که یک فروشنده لازم دارد. طبعاً داشتن حداقلی از توانایی فیزیکی نیز برای هر نوع فروشندگی لازم است. برای یادگیری مهارت‌های جذب و ارتباط با مشتری می‌توانید در مورد نظریه افزایش مشتری با هرم مازلو تحقیق کنید.
مزایای شغل فروشندگی
هر شغلی دارای مجموعه‌ای از مزایا و معایب است. در ادامه به معرفی چند مورد از مزایای این شغل می‌پردازیم:
۱- کار فیزیکی کم
فروشندگی معمولاً دارای کار بدنی خیلی سنگینی نیست. البته در مواردی که ممکن است شما مجبور به تخلیه بار در انبار شوید ممکن است کار سخت شود؛ اما این کار مرسومی نیست که شما مجبور باشید انجام دهید. به طور معمول شما فقط پشت یک میز می‌ایستید و مشتری‌ها را راهنمایی می‌کند. طبعاً چنین فعالیتی از لحاظ سختی کار به بسیاری از مشاغل با درآمد مشابه ارجحیت دارد. اما خب این را هم باید توجه کرد درآمد فروشندگانی که هیچ فعالیت بدنی ندارند پایین‌تر است.
۲. کار در محیط آرام و فضای بسته
مزیت دیگر این شغل این است که مجبور نیستید در هوای آزاد و در زیر آفتاب و باران به فعالیت مشغول باشید. کار کردن زیر باد کولر در تابستان و کنار حرارت بخاری در زمستان قطعاً گزینه جذابی است.
۳. شیفت‌های قابل گردش
اگر در یک فروشگاه نسبتاً بزرگ کار کنید احتمالاً غیر از شما چند فروشنده دیگر نیز وجود دارد. در چنین شرایطی معمولاً کارفرما ساعات حضور در فروشگاه را به صورت شیفتی و چرخشی قرار می‌دهد. این باعث می‌شود که روزهایی در هفته را در طرف صبح و روزهایی را در طرف عصر آزاد باشید.
۴. آشنایی با کار برای آینده
بسیاری از افرادی که فروشگاه‌های بزرگی تأسیس کرده‌اند در ابتدا فقط یک فروشنده ساده بوده‌اند. راه پولدار شدن در جوانی این است که از قرار گرفتن در معرض هیچ شغلی نترسید. قرار گرفتن در این شغل باعث می‌شود بسیاری از جزئیات کار را از نزدیک یاد بگیرید. این جزئیات شامل ارتباط‌گیری با مراکز فروش، فنون خرید و فروش، چانه‌زنی، مدیریت فضا فروشگاه و بسیاری موارد دیگر است. این باعث می‌شود که اگر قصد داشته باشید در آینده یک فروشگاه تأسیس کنید کار بسیار راحت‌تری داشته باشید.
۵. بازار کار گسترده
یکی از بهترین مزیت‌های شغل فروشندگی بزرگی بازار کار آن است. در هر شهری تعداد بی‌شماری مغازه و فروشگاه وجود دارد و اغلب آن‌ها به یک یا چند فروشنده نیاز دارند. این باعث شده که متقاضیان شغل فروشندگی با مشکل زیادی برای پیدا کردن شغل مواجه نباشند.
احتمالاً اگر توانایی‌های خوبی داشته باشید فقط با مراجعه به چند فروشگاه بتوانید شغل مورد نظر خود را پیدا کنید. این بازار آنقدر گسترده است که بسیاری از نوجوانان نیز به آن ورود می‌کنند.
تعیین دقیق درآمد فروشندگان هنگام استخدام
در هنگام استخدام لازم است مواردی را در همان ابتدا روشن کنید که بعداً به اختلاف نخورید. از آنجا که درآمد فروشندگان همیشه از یک شیوه واحد پیروی نمی‌کند لازم است همان ابتدا در مورد میزان دستمزد خود صحبت کنید. علاوه بر این موارد صحبت کردن در مورد حجم کاری، ساعت کاری و بیمه تأمین اجتماعی نیز ضروری است.
معایب شغل فروشندگی
- یکی از مهم‌ترین معایب شغل فروشندگی میزان درآمد فروشندگان است. اگرچه شاید برای یک فرد مجرد حقوق قابل اتکایی باشد اما برای اداره یک خانواده سخت به نظر می‌رسد چون درآمد فروشنگی به فروش آن فروشنده بستگی دارد و پورسانتی است و فروشنده در ماه‌های مختلف حقوق ثابتی ندارد.
- مشکل دیگری که فروشندگان ممکن است با آن سر و کله بزنند مشتریان عصبانی یا کم فرهنگ است که می‌تواند موجبات ناراحتی و بحث را به وجود آورد. این را هم باید توجه کرد که بعضی مراجعه‌کنندگان قیمت بالای یک محصول را از چشم فروشنده می‌بینید و شروع به بحث و دعوا با او می‌کنند. همچنین قبول چانه‌زنی بعضی مشتری‌ها ممکن است باعث نارضایتی کارفرما گردد.
- اشتباه محاسباتی در میزان خرید و فروش فروشگاه از مسائلی است که بعضاً گریبان برخی فروشندگان را می‌گیرد و باعث بروز اتهاماتی علیه آن‌ها می‌شود. بنابراین هنگام حسابداری باید دقت بالایی داشت.
- محدودیت مکانی قفسه، مدیریت کالاهای تاریخ مصرف گذشته و مسائلی از این قبیل نیز می‌تواند باعث بروز مشکلاتی برای فروشنده شود.
- همینطور اگر فروشنده محصولی را به مشتری بفروشد که به درد آن مشتری نخورد مسئولیت آن با خودش است نه با کارفرما.
چطور بفهمیم شغل فروشندگی مناسب ما است؟
هر کسی نوع خاصی از تیپ شخصیتی دارد و این باعث می‌شود بعضی افراد برای بعضی از مشاغل مناسب‌تر باشند. به همین دلیل قبل از انتخاب شغل خود لازم است در مورد ویژگی‌های شخصیت خود بیشتر بدانید.
آزمون‌های زیادی در اینترنت است که با انجام آن‌ها می‌توانید تیپ شخصیتی خود را بهتر بشناسید؛ اما به طور اجمالی ما در این مقاله بعضی ویژگی‌ها که باعث می‌شود شما برای شغل فروشندگی مناسب باشید را گردآوری کرده‌ایم که می‌توانید با شخصیت خود تطبیق دهید و ببینید که آن‌ها را در وجود خود احساس می‌کنید یا خیر.
۱. تمایل با معاشرت با افراد جدید
اگر شما انسانی هستید که راحت سر صحبت را باز می‌کنید، از گفت‌وگو با دیگران لذت می‌برید و به سرعت می‌توانید در جمع دوست پیدا کنید احتمالاً در شغل فروشندگی نیز کار راحتی خواهید داشت. زیرا در این شغل روزانه با ده‌ها یا صدها نفر روبرو می‌شوید که هیچ آشنایی قبلی با آن‌ها ندارید ولی لازم است که بتوانید با گرمی و احترام با آن‌ها برخورد کنید. هرچه قدر که گرم‌تر برخورد کنید احتمال اینکه او مشتری ثابت شما شود بیشتر است. اگر انسان کم‌رویی هستید شاید فروشندگی مناسب روحیه شما نباشد.
۲. به کارهای متنوع علاقه دارید
فروشندگی شغلی نیست که یک فعالیت تکراری را هر روز انجام دهید. این شغل هر روز می‌تواند با چالش‌های جدیدی روبرو باشد. بنابراین باید خود را برای انجام فعالیت‌های متنوع آماده کنید. اگر کارهای تکراری را می‌پسندید و علاقه‌ای به تجربه و هیجان ندارید این شغل را انتخاب نکنید.
۳. به حساب و کتاب علاقه‌مندید
شغل فروشندگی به گونه‌ای است که شما دائماً باید با یک ماشین حساب و جمع و تفریق کار کنید. باید به طور مرتب قیمت اجناس را به یاد بیاورید و به روز کنید و دوباره در خاطرتان بماند. کار کردن با عدد و رقم جزء جدایی‌ناپذیر شغل فروشندگی است.
البته ذکر این موارد به این معنا نیست که شما به هیچ وجه سمت شغل فروشندگی نروید؛ فقط اگر شما می‌خواهید فروشنده شوید باید موارد گفته شده را نیز در نظر داشته باشید.
جمع‌بندی
شغل فروشندگی از مشاغلی است که در تمام شهرهای کشور به وفور بازار کار دارد. این شغل می‌تواند برای بسیاری از افراد که دنبال یک شغل نسبتاً راحت می‌گردند مناسب باشد. این شغل نیز مانند همه کسب‌وکارها دارای مزایا و معایبی است.
از مهم‌ترین مزایای آن می‌توان به آسودگی انجام آن و کار در فضای سرپوشیده اشاره کرد و از معایب آن می‌توان به این اشاره کرد که درآمد فروشندگان شاید کفاف زندگی آن‌ها را ندهد و البته فروشندگی می‌تواند انواع اینترنتی و بازاریابی نیز داشته باشد که در صورت جدیت و مهارت درآمد خوبی برای فرد ایجاد می‌کند. در این مقاله به طور مفصل در مورد شغل فروشندگی و درآمد آن و انواع مزایا و معایب آن صحبت کردیم.
برای افزایش اطلاعاتتان درباره فروش به شما پیشنهاد می‌کنیم کتاب فروش به توان دو را حتماً مطالعه کنید. این کتاب تکنیک‌های فروش را به زبانی ساده به شما آموزش می‌دهد و به شما کمک می‌کند با افزایش فروش خود، درآمدتان را نیز به مقدار چشمگیری افزایش دهید.
برای دریافت مطالب جدید در پیج اینستاگرام و کانال تلگرام جاوید مقدم عضو شوید.
حتما نظراتتان را زیر این مطلب بنویسید.
